Daghan na ko og nailhang mga magtiayon, mag-barkada o managhigala nga nag-away o nagbuwag sa dayon tungod lang sa iresponsabling mga post o komentaryo sa social media.
Karong adlawa atong tukion ang ground rules o mga ginadili nga i-post o komentaryo sa social media (Twitter, Facebook, WhatsApp, Tiktok, You Tube o Instagram) aron malikayan ang away.
Una, ayaw pataka og pang-‘tag’ labi na kon way pagtugot sa tagtungod o wala sila sa picture aron way lalis o away nga mahitabo. Dunay uban nato nga di gustong ma publikar o mapatik sa internet ilang nawong, pangalan o kinabuhi.
Sunod, ayaw sab og pataka og pang ‘add’ og mga pangalan sa grupo labi na og way pagtugot sa tagtungod o di nimo kaila. Ang mahitabo, i-block hinuon ka o dudahan nga scammer.
Ayaw sab paturagas og padala anang mga chain letter o propaganda sa inbox o Messenger.
Likayi ang pagpanawag sa Messenger para mangumpanya o mamaligya labi na sa di nimo suod o kaila.
Ayaw pangamaskamas, ipamugos o dikta og pa ‘like’ sa imong posts o hulagway aron lang modaghan imong followers o maka-kwarta. Ang mobasa o modayeg mohatag sa ilang komentaryo base sa ilang nakita.
Ayaw isagol imong personal ug business nga accounts.
Seguroa nga ang imong ipang post o share insakto, tinuod ug di kaugalingong pagtumo-tumo lang.
Di sab maayong magpataka og pangimbitar o ma ‘friend’ bisag di kaila aron lang modaghan ang followers. Dilikadong ma hacked hinuon ang imong account ini. Padad-i una og private message usa nimo imbitahon isip ‘friend’.
Paninguhaa nga mag-offline kon naa sa kasuko kay seguradong bati ang resulta sa imong ipang post. Hinumdumi, way pagbasol nga mag-una.
Di sab maayo nga manglaba ka sa imong hugaw sa publiko o mangyagyag sa baho sa social media kay himuon ka lang hinuon og sawsawan sa estorya o kataw-anan.
Hinumdumi nga ang makakita o makabasa sa imong gipang posts wa magbayad sa imong gastuhanan, pagkaon o panginahanglan og labaw sa tanan sa imong kinabuhi.