Di na dawaton sa mga field offices sa Commission on Elections (Comelec) ang certificate of candidacy (COC) sa mga kandidato nga di kwalipikado sa barangay ug Sangguniang Kabataan elections (BSKEs) karong Oktubre 30.
Ang buot ipasabot sa di kwalipikado mao kadtong sobra sa edad o kaha kuwang sa edad nga kandidato sa SK ug kadtong di rehistrado nga botante nga mosang-at sa iyang sertipiko de kandidatura sa eleksyon sa barangay.
Gipaabot nga moluwat ang Comelec ning maong lagda sa di pa magsugod ang pagsang-at sa mga COCs gikan sa Agusto 28 ngadto sa Septiyembre 2 sa labing menos 42,000 ka mga barangay sa tibuok nasod, sumala pa ni Comelec Chairman George Garcia.
Matod pa ni Garcia ang mga kandidato sa piniliay sa SK kinahanglan nga labing menos 18 anyos ug di mosobra sa 24 anyos ang edad sa adlaw sa eleksyon, Oktubre 30. Kon mosobra bisan og usa ka adlaw, di dawaton sa Comelec ang ilang COC.
Kadtong gustong modagan sa eleksyon sa barangay apan wa diay marehistro sa maong barangay, di sab dawaton sa Comelec ang ilang COC. Matod pa ni Garcia mahimo silang modangop sa hukmanan pero di gihapon dawaton sa Comelec ang ilang COC.
Gilikayan sa Comelec ang mga kaso sa pagpakanselar sa COC sa libo ka libong mga tawo nga di kwalipikado. Sukwahi kini sa miaging lagda nga ministerial lang ang trabaho sa Comelec. Dawat kay dawat lang sa mga COC nga di susihon kon kwalipikado ba o di ang usa ka tawo, matod pa ni Comelec spokesperson Rex Laudiangco.
Sa 2018 barangay ug SK elections, matod ni Laudiangco, mokabat sa 6,000 ka mga special action cases ang gipasaka ngadto sa Comelec aron pagkanselar, kadaghanan, sa COC sa mga kandidato sa SK nga sobra na sa 24 ang edad sa adlaw sa eleksyon.
Kinahanglan sab nga ang kandidato sa SK di paryente sud sa second civil degree of consanguinity or affinity sa usa ka incumbent nga pinili nga opisyal, nasyonal o lokal, o incumbent nga piniling opisyal sa barangay nga iyang gidaganan. Subay kini sa “anti-dynasty provision” sa SK reform law nga gipangamahan ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. sa senador pa siya sa 2015.
Mokabat sa 670,000 ka mga sakop sa barangay council ug SK naghupot sa ilang puwesto sa dul-an lima ka tuig gikan pa sa katapusang eleksyon sa 2018. Sa Oktubre sa 2022, si Presidente Marcos mipirma sa Republic Act No. 11935 nga nag-oktaba sa barangay ug SK elections sa katapusang Lunes sa Oktubre 2023, ug kada tulo ka tuig human niini.
Sa Disyembre 2019, si kanhi Presidente Rodrigo Duterte mipirma sa RA 11462 nga nag-postpone sa barangay ug SK elections gikan sa May 2020 ngadto sa unang Lunes sa Disyembre 2022. Gioktaba sa Kongreso ang barangay ug SK elections kaduha, gikan sa Oktubre 31, 2016 ngadto sa Oktubre 23, 2017, ug ngadto sa Mayo 14, 2018. (edbarrita@gmail.com)