Pila na kaha ka nangaging mga administrasyon sa dakbayan sa Sugbo ang ningsuway sa paghawan sa mga taytayan sulod sa siyudad gikan sa informal settlers. Ang pagpahawa kanila himuon lang matag dunay dautang panahon, sama sa bagyo. Human sa katalagman, mamalik ra sab sila.

Niadtong nagsige ang mga baha sa kasapaan, gipugos pagpapahawa gikan sa three-meter easement ang informal settlers. Apan sa hinayhinay namalik. Sa miaging tuig gipapahawa na sab sila. Apan sama sa nahitabo sa nangaging katuigan, namalik ra sab sila.

Duna pa gani uban nga anha mangsuyop og illegal drugs ilawom sa taytayan base sa nakuha nga mga gamit sa pagsuyop og ilegal nga drugas.

Ang problema sa kakabos usa sa mga hinungdan nganong dunay mga tawo nga namuyo ilawom sa mga taytayan. Mas sayon alang kanila ang pagpanginabuhi, sama sa pagpakilimos, palibot sa dapit. Dunay uban kanila nga ilang nasinati nga mas luwas sila kay sa mopuyo sila sa ilang dapit nga gigikanan.

Paborito usab kining dangpanan sa mga menor nga naglatagaw sa mga karsada kay di sila makita sa mga awtoridad.

Nganong palpak man ang lakang sa kagamhanan? Kini tungod sa kakuwang sa long term nga solusyon sa problema. Di lang kay simple ang problema tungod kay duna kini ekonomikanhong aspeto. Hangtod nga di matubag ang panginahanglan sa mga namuyo nga kabos, magsige sila og balikbalik sa dapit.

Gikinahanglan ang abag sa ubang mga ahensya sa kagamhanan sama sa Dept. of Social Welfare and Development (DSWD), urban poor office ug pribadong sektor.

Ang mga menor nga nahimong suliran sa katilingban tungod sa pagkalambigit sa mga krimen gikinahanglan nga “luwason” ug ibutang sa usa ka pasilidad.

Niini lang paagiha nga matubag ang problema nga nagbalikbalik, sama sa usa ka sakit nga nalaygay. Ang problemang dako nagkinahanglan og malungtaron nga solusyon.