Nipasidaaan ang Commission on Audit (COA) bahin sa presyo sa kontrata sa Cebu City Medical Center (CCMC), giingong subra na kini sa P62 milyunes, diin sa kontrata mokabat sa P845.12 milyunes, apan ang aktuwal nga kantidad nibalor na ngadto sa P907 milyunes.
Kini tungod sa mga sayop sa Overhead, Contingencies and Miscellaneous (OCM), profit mark-up, ug ang paggamit sa 12 porsiyento nga Value Added Tax (VAT) rate.
Ang Department of Public Works and Highways’ Department Order 197, series of 2016 in relation to the Manual of Procedures for the Procurement of Infrastructure Projects Volume 3 (MPPIP) nag-ingon nga ang VAT component kinahanglan nga singko porsiyento sa sumada sa gibanabana nga direct cost (EDC), OCM ug Profit mark-up.
AUDITOR
Ang auditor sa estado nag-ingon nga ang pipila ka mga butang, lakip ang mga butang nga dili sibil nga trabaho, kinahanglan dili ipailawom sa OCM ug Profit mark-up.
Kini naglakip sa mobilization ug demobilization, provision sa service vehicles, permits and clearances, field/laboratory office ug living quarters, furnishing of furniture, laboratory equipment, survey equipment ug consumables, tabang sa mga engineer, litrato, panglawas ug kaluwasan, traffic management, environmental compliance ug communication equipment, sumala sa MPPIP guidelines.
Apan ang pagrepaso sa giaprobahan nga budget alang sa kontrata sa siyudad ug ang bid proposal sa midaog nga kontraktor, nagpakita nga pipila sa mga butang sa ibabaw kay napaubos sa OCM ug profit mark-up.
Gihatag sa City Government ang kontrata alang sa Phase 4 sa proyekto ngadto sa M.E. Sicat Construction Inc. joint venture sa Avecs Corp. niadtong Abril 6, 2022.
Gipahayag sa auditor nga ang pagrepaso sa siyudad sa Approved Budget for the Contract (ABC), nagpakita nga ang mobilization ug demobilization, nga mokabat sa P672,807.36, gipailawom sa OCM ug Profit.
Ang pagrepaso sa mga kontraktor nagpakita nga ang mga pasilidad sa engineer, mga gamit sa opisina ug mga ekipo ubos sa OCM mikabat sa P3,312, permits, bonds ug lisensya ubos sa OCM ug Profit mikabat sa P640,000, ug ang kaluwasan ug panglawas sa konstraksyon ubos sa OCM mikabat sa P653,176.
Sumala sa COA, ang guidelines nag-ingon nga ang tax base sa VAT component kinahanglan mao ang sum sa EDC, OCM, ug Profit mark-up. Kon ang base sa buhis na-overstated tungod sa usa ka overstatement sa OCM ug Profit mark-up computation, ang katumbas nga VAT ma-overstated usab.
SUMADA
Ang pag-compute sa ABC sa Siyudad, nagpakita sa EDC nga P755,731,981.63, OCM nga P57,734,025.23 ug Profit mark-up nga P59,3843,249.53, nga adunay kinatibuk-ang gasto sa wala pa ang VAT nga P873,309,256.39. Sa singko porsiyento nga VAT rate nga mokabat sa P43,467,956.63, ang kinatibuk-ang gasto mahimong P916,777,213.02.
Apan, ang audit sa COA nagpadayag sa EDC nga P755,731,981.63, OCM nga P57,061,217.87 ug Profit mark-up nga P59,170,442.17, nga adunay kinatibuk-ang gasto sa wala pa ang VAT nga P871,963,641.67. Sa singko porsiyento nga VAT rate nga mokabat sa P43,402,964.17, ang kinatibuk-ang gasto mahimong P915,366,605.84.
Ang audit nagbutyag nga ang OCM ug Profit mark-up sa Siyudad parehong gi-overstated sa P672,807.36 ug ang kinatibuk-ang gasto sa wala pa ang VAT gi-overstated sa P1,345,614.72. Human ma-apply ang singko porsiyento nga VAT rate nga mokabat sa P64,992.46, ang overstatement nga kantidad niabot sa P1,410,607.18.
Dugang pa, nakita sa state auditor nga ang mga kontraktor nasayop sa paggamit sa 12 porsiyento nga VAT rate imbes sa gimando nga lima ka porsiyento.
GIPASUBRAHAN
Tungod niini, nadiskubrehan sa COA nga ang presyo sa bid sa mga kontraktor niburot og P62,642,909.06.
Sa kalkulasyon sa mga kontraktor sa bid price, ang EDC kay P699,917,760.38, ang OCM kay P55,294,505 ug ang Profit mark-up P55,294,505. Niresulta kini sa kinatibuk-ang gasto sa wala pa ang VAT nga P810,506,770.38. Sa 12 porsiyento nga VAT rate nga P97,260,812.45, niabot sa P907,767,582.83 ang kinatibuk-ang gasto.
Apan, ang audit nagpadayag sa EDC nga P699,917,760.38, OCM nga P50,689,328.69 ug Profit mark-up nga P54,654,505 nga adunay kinatibuk-ang gasto sa wala pa ang VAT nga P805,261,594.07. Sa singko porsiyento nga VAT rate nga mokabat lang sa P39,863,079.70, ang kinatibuk-ang gasto mahimong P845,124,673.77.
Kini nagpakita nga ang OCM na-overstated sa P4,605,176.31 ug ang Profit mark-up sa P640,000 nga miresulta sa kinatibuk-ang gasto sa wala pa ang VAT nga P5,245,176.31. Ang kinatibuk-ang overstatement kay tali sa 12 ug singko porsyento sa P57,397,732.75.
Ang kinatibuk-ang overstatement kay P62,642,909.06, tali sa kantidad nga P845,124,673.77 ug P907,767,582.83.
Namatikdan sa COA nga ang sobra sa presyo sa bid nga P62,642,909.06 nga mahimong ipasangil sa sobra nga pagbanabana sa gasto sa pagkuha sa proyekto nga ABC ug ang kapakyas sa Siyudad sa pagreseta sa paggamit sa singko porsiyento nga VAT rate, dili maayo sa City Government.
Nakita usab sa state auditor nga ang Siyudad mi-apply og 12 porsiyento nga VAT rate sa pag-compute sa mga 13 ka ubang proyekto.
‘WAY TUBAG’
Ang COA, sa audit report, niingon nga way written reply nga nadawat gikan sa CCMC management. Bisan pa, sa panahon sa exit conference, ang ulahi miuyon sa mga obserbasyon ug rekomendasyon sa pag-audit.
Nahibawo sa contract termination sa Phase 4 sa CCMC construction, ang COA nirekomendar nga tagdon sa management ang epekto sa mga kakulian sa pag-finalize sa contract settlement.
Girekomendar usab sa state auditor nga tudloan sa mayor ang Department of Engineering and Public Works sa pagsunod sa mga giya sa DPWH sa pag-andam sa ABC alang sa umaabot nga mga proyekto sa imprastraktura, lakip ang tukma nga kalkulasyon sa VAT, OCM, ug Profit mark-up nga mga sangkap, aron malikayan ang pagtaas sa mga banabana sa gasto nga makabutang sa gobyerno sa usa ka disbentaha. /