ANG National Food Authority sa probinsiya sa Davao del Sur daling nanghimakak nga nangadaut na lamang ang ilang mga bugas tungod sa sobra nga importasyon sa milabayng administrasyon.
Kahinumdoman nga usa sa mga gipuntirya ni Presidente Benigno Aquino III atol sa iyang State of the Nation Address (Sona) ang toneladang mga bugas nga gipalit sa NFA.
"Noong 2007, 589,000 metric tons ang pagkukulang ng supply sa Pilipinas. Ang binili nila, 1.827 million metric tons. Kahit ulitin mo pa ng mahigit tatlong beses ang pagkukulang, sobra na naman ang binili nila," matud ni Aquino.
"Ang masakit nito, dahil sobra-sobra ang binibili nila taun-taon, nabubulok lang pala sa mga kamalig ang bigas, kagaya ng nangyari noong 2008," niya pa sa Sona.
Ang pagsaway ni Aquino nakapatay-og sa NFA sanglit daghan sa katawhan ang naglinya niadtong panahona human giingong nagnihit na ang suplay sa bugas.
Gitin-aw sa NFA nga aduna sila'y kapin 150 ka sakong bugas karon ug paigo pa hangtud matapos ang tuig.
Apan hugot nga gilimod nga nadaut na ang ilang stocks sa mga bugas.
"Wala mi naghinobra igo-igo lang ang among level enough nga maka-sustain mi for the next three to four months," ni Virgilio Alerta Jr., NFA assistant provincial administrator sa Davao del Sur.
Samtang gikalipay kaayo sa mga mag-uuma ang gisulti ni P-Noy sanglit nagtuo sila nga mapalambo na nila ang ilang mga basakan.
"Maayo siguro na alang namong mga mag-uuma kay di na mo-import so ang atong mga humay kita ra sab ang mogamit," sigon sa mag-uumang si Reynald Oliveros didto sa lungsod sa Hagonoy, Davao del Sur.
Niuyon sab ang mag-uumang si Robert Flores sanglit alang niya mahimo na unyang modaghan ang produksyon sa humay.
Apan alang nila mas maayong hatagan sila og ayuda sa gobyerno ug tudloan sa mga bag-ong makinarya sa pagpananom. (Orlando B. Dinoy)