WA PA kadangti’g usa ka semana human mikumpisal si National Food Authority Chief Lito Banayo nga wala lamang nagsugwak ang ilang mga bodega sa NFA sa bugas, kon dili tungod sa di mabangbang nga gidaghanon niini, sila karun ang mahisusama na sa naglangoy sa gikamadang mga bugas humay nga ang uban nagsugod na gani sa pagkadaot.
Karun mikumpirmar usab si NFA Central Visayas Regional Director Danilo Bonabon nga adunay moabot nga dugang 2 milyunes ka mga sako sa bugas gikan sa Vietnam dinhi sa Sugbo ug kini hangtud pa sa buwan sa Agusto.
Unsa mang matanga sa panggobyerno ang magpunay sa pagpamalit og dugang bugas kon ang una nilang gikamada ug gipangtaguan ang wala pa man gani mapusli sa katawhan? Hinunua karon nangadunot na lang ug nangabaho. Dinhi dili usab kalikayan ang pagtuaw sa pagmahay sa mga kabos ning maong dakong kabuang sa NFA kay kaniadtong nimahal pagmaayo ang presyo sa commercial rice, ilang gipaantos pagmaayo ang publiko sa pagpalinya sa limitadong supply sa bugas nga ilang gibaligya sa merkado publiko sa palusot nga ilang gidepensahan ang pagkahurot niini nga kuyaw ug makamugna og dakong kagubot kay ang bugas sumpay na man sa inadlaw nga kinabuhi sa mga Pilipino.
Si kanhi Agriculture Secretary ug karun Congressman Arthur Yap dali kaayo nga nakadepensa nga regular, dokumentado ug nagsubay gyud sa legal nga proseso ang tanan nilang mga importation, busa limpyo ang ilang konsensya sa tanang mga pasangil ug andam usab sila nga moatubang sa bisan unsang imbestigasyon aron kahatagan og igong paglimpyo ang ilang mga kaugalingon.
Walay kabutangan ang akong pagbilib sa kabaga og dagway aning mga tawhana kinsa bisan pa man sa klaru ug sihag na kaayo nga paglimbong ug pagbudhi sa iyang mga kadugong Pilipino ang makaako pa gyud sa pagpanghambog sa ilang pagkalimpyo.
Ang kamatuoran dili matago nga ilang gipasagdan ang atong mga mag-uuma sa nasod sa problema sa irigasyon, hangtod na sa aspeto sa land reform, financial ug technological assistance mao nga bisan og ania na kita sa Information Age, ang atong mga mag-uuma ang naguyod lang gyud gihapon og kabaw. Unya kay walay kahulaman og capital alang sa binhi, abuno ug pamatay sa peste ang mga magbabaul naputos sa utang sa mga tigpatanto.
Tiwasan pa sa mga kalamidad o kun makalusot man ngadto sa ting-ani, sila ang bunalan usab sa mga middlemen nga maoy nakapahimulos sa ganansya samtang ang mag-uuma mapugos na lang sa pagdawat bisan og kusmod sa hangyo lubo nga presyo nga dili paigo sa ilang kahago. Tungod niini, daghang nanglayas sa kabukiran ug nanglugsong sa patag.
Tungod ning mao usab nga kahimtang, sayon na kaayo ang paghapin sa mga mantaga nga gikinahanglan na sa nasud ang pag-angkat kay dili naman paigo ang atong kaugalingong abot sa mga pananom sa kataas sa atong panginahanglan. Dinhi moagas na ang grasya alang kanila kay nahipatik naman sa pahak sa katawhan ang paak sa importasyon gamit ang kwarta sa mga Pilipino.
Wala pa matagbaw, ang inangkat nga bugas gitago pa gyud ug gihikaw sa katawhan hinungdan sa kagutom taliwa sa abunda.
Kining maong kamada sa sala dili mamahimong palabyon ug kalimtan lamang kay kini nagkinahanglan og dinaliang silot sa hustisya dinhi sa yuta.