PALUTAWON, bisan mabaw, ang katahom. Bahala na lang kon ang mga gaway sa lingla mao’y patas-an taman sa ginhawa aron magtabisay pod ang pagdayeg sa mga turista.
Paningkamotan gyod nga mahimong puti sa ilang panan-aw bisan ang ata sa kugita. Bugti a bawod sa ilang salapi, kinahanglang lapaw sa ilang kilay ang katagbaw.
Kay unsa pa’y pulos sa pag-anhi sa mga langyaw natong dinapit kon ang atong ikadalit nila mao ra ang lamaw sa lisod natong kahimtang? Bitaw, kinahanglang tam-is ang ilang kasinatian atol sa ilang paglulinghayaw dinhi. Bahala na’g bagnos sa kapait ang kasagarang natilawan sa nasod. Paninguhaon gyod nato nga magsiwil ilang pahiyom samtang magpanilap hangtod maminhod ilang ngabil.
Aron tin-aw ang taghoy punting sa dunggan sa atong mga dinapit gikan sa tibuok kalibotan, nakutaw ug nasuyop kaayo ang atong kagamhanan anang lilo sa ilang laraw alang sa turismo. Iyawat na lang mahaw-as ang atong ekonomiya gikan sa pagkaunlod kon patuyangan ang pagbanlas sa bahandi sa mga langyaw nga nangita’g lingaw sa atong kabaybayonan.
Gani, gilusad na dinhi sa dakbayan sa Sugbo ang dugang pagpamingwit sa mga dumuduaw. Karon nga lagbas sa lawod ang huyatid sa City Hall pinaagi sa gitawag nga Super Beautification Council (SBC), gapaugnat gyod ang Sugbo sa iyang garbo aron suwayan nga dili maiwit og pakig-indig sa mga world-class nga dapit.
Sama sa Champs-Elysees didto sa Paris nga gibantog sa iyang “well-paved and tree-lined sidewalks,” gikataho nga kini sundogon sab dinhi aron masinati pod sa mga turista—inig agi nila sa Osmeña Blvd.—ang kaanyag sa usa ka “Parisian avenue.”
Mahimong “tourist-friendly” ang atong dakbayan kon manglunhaw, mamuwak, ug mahipos ang mga basura sa atong kadalanan.
Apan labing lami unta kon ang kahapsay sukipan pod og kaluwasan gikan sa mga giilang sagbot sa katilingban—mga buang ug mga batang libod-suroy lakip sa mga mangunguot, mga manglabnihay, mga tigparegla, ug uban pang hulga sa linaw ug limpyo nga panghunana.
Kay padayon pod ni silang manglugwa ug magsugwak bisan asa samtang wa’y makit-an nga igong paagi ang atong kadagkoan aron molapad ang kahigayonan sa mabungahong panginabuhi.
Kahayahay handurawon kon wala na’y gapasad sa kadaplinan, gapasagad og pamaligya bisan unsa, gawas sa pangayo’g limos, pangawat ug pamorikat.
Kalingaw kaha kon amumahon pod ang mga salaysayon nga dalan sama sa Colon ug Sanciangko diin masugatan unta nato ang mabungahon nga paglatagaw. Katahom tan-awon kon mapalungtad ang kabilin sa atong kaliwat pinaagi sa pag-atiman sa mga hapitanan sa lumad natong panumdoman kun museums. Duol ug sayon ra unta ning matultolan, labi na sa mga taga-Sugbo nga sagad nasaag ug nalimot na sa ilang kagikan.
(geemyko@gmail.com)