SUMALA sa mga batok sa ekonomiya, nagkalig-on karon ang ekonomiya sa Pilipinas tungod sa atong mga overseas Filipino workers (OFWs) nga nagsigig padala sa ilang mga dollar remittances nganhi sa nasod.
Daghan usab sa mga kanhi Pilipino nga karon nahimo nang naturalized citizens sa ubang mga nasod apan wa makalimot sa ilang mga kaliwat ug padayon gihapon nga nagsuportar kanila.
Nunot niini, dunay daghang mga langyaw nga investors nga nibubo sa ilang puhonan dinhi sa atong nasod mao nga nisamot kalig-on ang peso.
Mao nga daghan ang nagpakisayod nga mahimo pa bang makapalit og yuta kangdtong mga kanhi Pilipino nga nahimo nang citizen sa ubang mga nasod.
Segun sa atong Batakang Balaod, di makapalit ang mga langyaw og yuta sa Pilipinas apan mahimo silang manag-iyag yuta pinaagi sa hereditary succession.
Ang makapanag-iyag yuta sa Pilipinas mao lang kadtong mga (1) Filipino citizens, (2) Filipino corporations and associations, (3) ang mga langyaw pinaagi sa hereditary succession ug (4) natural-born Filipino citizens nga nawad-an sa ilang Filipino citizenship, pero dunay mga limitasyon sa balaod.
Sa ato pa, ang usa ka kanhi Filipino citizen, mahimo nga makapang-iya ug klaruhon nato, makapalit og yuta sa Pilipinas, pero dunay mga limitasyon sa balaod.
Unsa man kining maong mga limitasyon?
Ubos sa Batas Pambansa (BP) 185 nga giluwatan niadtong 1982, makapalit siyag yuta para sa residensya kutob sa 1,000 square meters ug usa ka ektarya kon gamiton para sa agrikultura.
Ubos sa Republic Act (RA) 8179 nga nag-amendar sa Foreign Investment Act of 1991, kon ang yuta gamiton alang sa negusyo, makapalit kag kutob sa 5,000 square meters sa urban land ug kutob sa tulo (3) ka ektarya mga rural land.
Dunay balaod nga mahimo kadangpan ang usa ka kanhi Pilipino ug mao kini ang Republic Act 9225, ang Dual Citizenship Act of 2003.
Unos ning maong balaod, ang mga kanhi natural-born Filipinos nga nangahimong naturalized citizens sa laing nasod, mahimong mo-apply og dual citizenship. Ubos sa dual citizenship, sama da nga wa sila kawad-I sa ilang Filipino citizenship, busa makapahimulos sila sa tanang mga katungod ug pribilihiyo sa usa ka Pilipino sa pagpanag-iyag yuta sa Pilipinas.
Sa ato pa, way limitasyon sa gidak-on sa yuta nga iyang mapalit ug panag-iyahon.
Ang pagabuhaton lang mao ang pag-file og Petition for Dual Citizenship and Issuance of Identification Certificate (IC) pursuant to RA 9225 sa Bureau of Immigration (BI) ug sa pagkanselar sa iyang alien certificate of registration.
Kadtong tua sa gawas sa Pilipinas mahimong modangop sa labing duol nga embahada o konsulado sa Pilipinas.
(Ang atong paghisgut-hisgot mahitungod sa balaud madungog na matag karon ug unya sa mga tampo nga dunay punto legal ngadto sa tulomanon nga “Alang Kanimo Kapuso” nga gisibya gikan sa ala-una ngadto sa alas dos sa hapon sa sibyaan DYSS Superadyo sa RGMA Network.)
(Sa mga reaksyon kang Atty. Eddie O. Barrita: E-mail: edbarrita@yahoo.com; Cell # 09165805285; Room 201, 18 Cherry Court Bldg., Gen. Maxilom Ave., Cebu City)