SI Island Garden City of Samal (Igacos) City Administrator Cleto Gales nagklaro nga ang makolektang salapi sa Environmental Users Fee gamiton sa nagkadaiyang proyekto alang sa isla, dili lamang sa tumong nga mapatas-an ang kinitaan sa lugar.
"Just want to make it clear nga ang pag-collect natin ng EUF dili lang aron modaghan o mo-increase ang kita sa Samal, but the money will be used sa mga projects nga giplano na alang sa isla. Daghan nata og projects nga naka-prepare diha and we are looking forward nga ma-implement kini soon kun mahan-ay na ang tanan," sumala sa City Administrator atol as Club 888 forum sa nakalabay nga adlaw.
Sumala pa nga pipila sa plano karon sa lokal nga panggamhanan sa isla mao ang sanitary landfill sa Brgy. Mambago ug waste water treatment facility.
"It is for the future of our children kaya nga we are doing our part to come up with projects na will not benefit a lot of people," dugang sa opisyal.
Kahinumduman nga unom ka resorts sa Igacos nga gilangkuban sa Paradise Island, Punta del Sol, maxima, isla Reta, Bali-bali ug Maan Garden ang mibabag sa pagpatuman sa EUF nga P5.
Apan sa nakalabay nga Pebrero 17, ning kasamtangan tuig napagawas ang desisyon nga gipaboran sa korte ang pagpangolekta og singko pesos nga EUF.
rDugang pa nga niadtong Pebrero 28 gihimo sab ang dayalogo tali nagkadaiyang resort owners uban ang mga opisyal sa Igacos aron ipasabot ang dagan sa maong kamanduan.
Ni Gales nga usa sab kini ka maayong istratehiya aron ma-monitor nila ang actual tourist arrivals sa isla, lakip na ang kinitaan sa matag resorts. Ang Igacos dunay 48 ka commercial resorts, tulo sumala pa ang paborito nga destinasyon sa mga bisita, langyaw man kini o lokal.
Ang EUF kolektahon gikan sa mga bisita nga mosud sa mga resorts sa isla. Kini idugang sa naandang ginakolekta nga entrance fee sa mata resort.
Sumala pa nga 60/40 ang pagbahin sa kantidad, diin ang mas dako didto sa siyudad ug ang nahibilin alang sa barangay.
"Klaruhon lang nato ang misconception and kadtong thinking ug sulti sa uban nga nakapalibog na hinuon sa kadaghanan. Kausa lang mag-collect ng P5 sa EUF. If ever man nga ang bisita gikan sa resort A moadto sa resort B siyempre mobayad na sab siya og laing P5 kay lahi na man sab ang nag-monitor adto. Pero kun ang bisita naa sa resort A unya buot niyang moadto sa laing ammenities sa resort pero part lang man gihapon ni, then no need na ng mobayad siyag usab sa P5," pasabot ni Gales.
Dugang pa nga ang barangay na mismo ang mobutang og tawo nga maoy mokolekta sa EUF gikan sa mga bisita sa matag resorts sa lugar. Gipasalig sab ni Gales nga i-moniyor nila ang pagpatuman sa kamanduan, uban sab nila ang pipila ka grupo sa pagbuhat niini. (Rona O. Goc-ong)