Bobby Nalzaro
Saksi
rLABOR Day karon. Adlaw namong mamumuo. Adlaw sa mga anak sa singot ug luha. Ang mga mamumuo maoy nakapalambo sa ekonomiya sa nasud. Way industriya nga mobarug kon walay mamumuo.
Of course, ang mga kapitalista dako usab og natampo alang sa paglambo ug pagdis-og sa ekonomiya. Dili usab mabuhi ug mobarog ang usa ka nasod kon wala ang mga kapitalista.
Aduna kitay mga balaod kabahin sa pamuo. Protektado ang katungod sa mga mamumuo.
Makatukod sila og labor union aron makaprotihir sa ilang kaugalingon batok sa mga pagpangabuso sa mga kapitalista.
Apan bisan pa man sa mga balaod nga nagprotihir sa mga empleyado, daghan gihapon nga mga negosyante ang wala motuman niini.
LABOR-CONTRACTING
Bisan kon wala sila mahatagi sa insaktong suweldo ug tukmang benipisyo, ang ubang mga kawani mo-utong na lang gumikan sa hulga sa mga kompaniya.
Taktakon dayon sila.
Kon mo-abot na kining maong situwasyon, mosangpot dayon sa atong hunahuna nga maayo na lang nga adunay trabaho kay sa wala. Mao nga usahay moduko na lang kita og magpa-awot.
Ang usa sa mga gireklamohan karon sa mga mamumuo mao kining balaod kabahin sa labor-contracting only. Kanang ipaagi na og kontrata balig unom ka buwan.
Inig tapos sa imong kontrata dili na i-renew gumikan kay mahulog na ang usa ka empleyado nga regular kon molapas sa unom ka buwan.
Kasagaran sa nakasinati niini mao kanang mga empleyado sa mga fastfood chain ug mga coffeshop.
Karon, nagyangongo na intawon ang mga mamumuo alang sa laing umento sa suweldo gumikan sa pagsaka sa tanang palaliton.
Pero dili pa kini mahatag sa Regional Tripartite Wages and Productivity Board (RTWPB) gumikan kay wala pay usa ka tuig nga nakahatag ang wage board og umento.
Ubos sa balaod ka-usa ra sila sa usa ka tuig mopagawas og wage order. Gawas kon adunay supervening condition. Si Pres. Noynoy Aquino III gikatakda nga mo-anunsyo og mga non-wage benefits karong adlawa.
Pakonsuelo de bobo lang ni. Okey na lang kay sa wala.
TING-FIESTA
Buwan sa Mayo naman diay. Ug nasayod ta nga ting-fiesta karong buwana..
Maghilak ang adlaw didto sa lalawigan sa Bohol kon walay fiesta ingon man didto sa Siquijor.
Gani karong adlawa fiesta ron sa Tagbilaran City.
Basta fiesta ra ba didto sa Bohol, ang uban mag-ihaw gyud og kabaw.
Lami ra ba ang kosahos sa kabaw da. Busa, happy fiesta na lang sa atong mga Sano diha sa Bohol. (bobby@sunstar.com.ph)