BISAN ang gitawag nga electronic cigarettes (e-cigarettes) apil gihapon sa anti-smoking ban nga gipatuman sa siyudad sa Davao subay sa anti-smoking ordinance nga gipatuman dinhi.
Sumala pa sa opisyal sa anti-smoking task force nga ang e-cigarettes sakop gihapon sa maong balaudnon di gihapon kini mamahimo nga gamiton sa mga lugar nga gidili subay sa kamanduan.
Pahayag ni Dr. Domilyn Villareiz, hepe sa anti-smoking task force nga kini pagpakita lamang sa istrikto nilang pagpatuman sa kamanduan.
Dugang sa opisyal wala sab nila ginarekomenda ang paggamit og e-cigarettes ngadto sa buot moundang na sa pagpanigarilyo tungod may kemikal gihapon kini.
"We don’t recommend the use ng e-cigarettes kasi may chemical content pa rin naman ‘yan. Though compared sa cigarette, vapor ang gina-inhale nimo, that is why the one using the e-cigarette is called viper."
Dugang pagpasabot sa opisyal nga kun may masakpan man silang tawo nga naggamitan niini sa pampublikong dapit ilaha kini nga sultihan nga kun mamahimo mogawas, didto kini himuon sa smoking area.
Subay sa online encyclopedia nga wikipedia.com, ang electronic cigarette o e-cigarette usa ka electrical device nga mag-simulate sa gimbuhaton sa tabako pinaagi sa pag-prodyus niya og inhaled mist nga may physical sensation, appearance, ug sagad may lasa nga daw nicotine content.
Kini maggamit og init, o ultrasonics, aron mag-vaporize ang propylene glycol- o glycerin-based liquid solution ngadto sa aerosol mist, susama kini sa nebulizer o humidifier nga vaporizes solutions alang sa pagsimhot.
Ang e-cigarette sagad ginagamit sa mga indibidwal nga buot makalingkawas sa adiksiyon sa pagpanigarilyo.
Apan alang ni Dr. Villareiz nga dili nila kini rekomendado tungod sab sa kemikal nga anaa niini.
Sumala sa opisyal nga ginapili gihapon nila ang counseling ngadto sa kinsa mang indibidwal nga naglaum nga maka-undang, buot ng putlon ang ilang bisyo.
"We still prefer counseling over the use of nicotine replacement therapy, nasa sariling sikap ang determination din naman ‘yan nga individual on how he/she can escape from the vices," sumala sa doktora atol sa Kapehan sa Dabaw 2011.
Nasayran nga subay sa datus gikan anti-smoking task force, mikunhod ang ihap sa mga tawong nakalapas sa anti-smoking ordinance dinhi sa siyudad.
Subay sa anaa sa 820 ang nakalapas sa maong balaudnon sa tuig 2010, mas ubos kini itandi sa tuig 2009 nga miabot og 1,228 ang nadakpan.
Apan kun miubos man ang ihap sa mga tawong nadakpan nga nakalapas sa kamanduan nasayran nga misaka sab ang ihap sa mga tawong namatay tungod sa sakit sa baga tungod sa pagpanigarilyo.
Sa datus nga gipadangat sa hepe sa anti-smoking task force nasuta nga 2009 anaa lamang sa 38 ang namatay nga may kalambigitan sa pagpanigarilyo, apan sa tuig 2010 miabot kini og 141 ka kaso.
Sumala ni Dr. Villareiz nga sagad sa mga namatay o grabe nga naapektuhan dili kadtong direkta nga smokers gyud, apan ang mga second-hand smokers o nakasimhot sa aso sa sigarilyo gikan sa mga smokers.
"Majority of the TB cases are not smokers, sila ‘yung mga non-smokers o second-hand smokers na nakakalanghap ng buga mula sa sigarilyo."
Dugang kasayuran nga samtang ang mga hamtong mibiya na sa pagpanigarilyo, duna na say mga kabataan nga nagsugod na sab sa maong bisyo. (Rhona O. Goc-ong)