Dear Dr. Fritz,
Good day!!!!
Thank you sa advise nimo sa akong primerong e-mail. Nawala na ang akong almoranas.
Mangutana lang unta ko. Pagbuntis nako, ni-ingon ang akong OB-Gyne nga diabetic ko ug naa daw koy UTI.
Sa akong nahibaw-an, naa gyud koy UTI pero, kung diabetic, wala ko nakahibalo kung naa pud akong mga paryente ini.
Walo na ka bulan ang ang akong baby karon.
Diabetic ba gihapon ko? Unsa ang mga senyales ug sintomas – kung adunay diabetes ang usa ka tawo?
Daghang salamat. More Power on your column.
Maricel C.
rDear Maricel C.,
Nagpasalamat ako kay namaayo na ang imong almoranas. Maayo siguro ka nga nisunod sa akong mga pahimangno.
Sumala sa gi-ingon sa imong OB-gyne nga aduna kay diabetes niadtong buntis ka, nagpasabot lamang nga aduna kay gestational diabetes.
Usa kini ka kondisyon, kung diin ang usa ka babaye nga walay diabetes sa una nagpakita og hataas nga lebel sa asukar sa dugo sa panahon nga nagmabdos kini – ilabi na sa naghinapos na nga pagmabdos niini.
Tungod kini sa presensya sa human placental lactogen nga maoy naga-samok sa naga-dawat sa insulin – nga mao ang rason sa hataas nga lebel sa asukar sa dugo.
Kining gestational diabetes adunay gamay nga mga sintomas lamang ug kasagaran nga makit-an lamang sa pag-screen sa panahon sa pagmabdos.
Kini ni-apekto sa tulo ngadto sa napulo ka porsiyento sa mga pagmabdos, depende sa populasyon nga gitun-an – ug mamahimong natural nga panghitabo.
Ang mga babaye nga adunay gestational diabetes adunay usbaw nga risgo sa pag-ugmad sa diabetes sa umaabot.
Pinakataas ang risgo niini sa mga babaye nga nanginahanglan og tambal nga insulin, adunay antibodies nga adunay kahilambigitan sa diabetes, mga babaye nga adunay sobra sa duha ka pag-mabdos ug mga babaye nga taba.
Ang mga sintomas sa usa ka tawo nga adunay diabetes nilakip sa mosunod – sige-sige og pangihi, sige-sige og kaon, sige og inom.
Apan, bisan pa man sa pagpunay og kaon, inom, nagapayat hinuon.
Apan, mas matino kini ug makumpirmar pinaagi sa pag-testing sa lebel sa asukar sa dugo – susama sa fasting blood sugar.
Kini kuhaon pinaagi sa pag-dumili sa pagkaon ug pag-inom sa maskin unsa human sa alas dose sa kagabhion ug pagkuha sa sukod sa imong asukar sa dugo pagkahuman sa walo ka oras.
Tungod kay ang gestational diabetes sa kinatibuk-an mawala sa panahon nga matawo na ang bata, mamahimong wala ka nay diabetes karon –ilabi na nga walo na ka bulan ang imong anak.
Apan, aron na-klaro gayud ang imong sitwasyon ug mahimutang ka, ipa-check up gayud ang lebel sa asukar sa imong dugo.
Good luck!
Dr. Fritz
(Alang sa inyong mga sulat-suliran, mamahimo kini ninyong ipadala sa Dear Dr. Fritz, c/o Sunstar-Davao, Granlan Building, R. Castillo St., Davao City o i-e-mail kini sa dokfritz@yahoo.com. Ang dili magpamantala dili matubag!)