Lamberto G. Ceballos
Cawayan, Dalaguete, Cebu
UNANG semana sa Hunyo nagsugod na ang tingklase. Diha na si Venus tungod sa gate sa ilang balay daplin sa karsada, naghulat sa traysikol nga gidrayeban ni Kevin. Nagsul-ob siya sa iyang uniporme, blusa nga berde ug sayal nga itom. Usa na ka tuig nga ingon niini ang sitwasyon matag buntag basta tingklase na. Kapin sa usa ka kilometro ang gilay-on sa ilang balay ug sa publikong elementarya diin siya magtudlo sa grade three dinhi sa ilang barangay sa Nayawak. Taudtaod miabot si Kevin. Sama sa naandan way pasahero ang traysikol.
“Gud morning, Mam!” ni Kevin nga nagngisi, ang iyang t-shirt pula ug ang iyang karsones maong.
“Morning,” bawos ni Venus nga tam-is kaayog pahiyom. “Pirme ka alkanse ining gibuhat mo matag hatod ug kuha nako sa eskuylahan, Kev. Di man ka mopasakayg lain.”
“Duha ka pasada, usa sa buntag ug usa sa hapon, nga ikaw day pasahero, di pa makapurdoy nako, Ven,” ni Kevin nga milingi kang Venus nga nakapahiluna na sa traysikol.
Gipaandar ni Kevin ang sakyanan. Wala pa magsugod ang flag ceremony paghiabot nila sa eskuylahan.
“Moadto ‘nya ko sa inyo ‘krong gabii aron mahibawo ko sa dagan sa inyong pagpangandam,” ni Kevin dihang mikawas na si Venus.
“Sige, paabuton tika.”
Human sa klase sa buntag ug oras na sa pagpaniudto gihikyad ni Venus ang iyang balon sa teacher’s desk aron mokaon. May pipila sab ka mga pupil nga nangaon sa ilang balon didto sa ilang lingkuranan. Gikan sila sa lagyo nga mga barangay nga kasikbit sa Nayawak ug ania magtungha dinhi kay way publikong eskuylahan didto sa ila, sa Kitalab, Orok, ug Wanal.
Dihang nakap-os na siya sa iyang pagkaon miirag-irag siya sa iyang silya. Gipiyong niya ang iyang mga mata ug may gihandom.
Trayenta anyos na iyang edad. Mao kini ang panuigon nga iyang gisaad sa iyang kaugalingon nga magminyo na siya. Dili siya buot nga tawgon unya sa iyang mga silingan nga “tiguwang dalaga” kay milapas na sa kalendaryo iyang edad o nabiyaan na sa tren.
Sukad masukad wa pa siya katilaw og uyab-uyab kay wa man poy maingon nga misuway pagpanguyab niya sa tinarong. Tungod kini kay yano ra siyag panagway ug pamayhon, naigo sa pagya nga “daghan ingon niya sa Carbon.” Puruko siya nga pagkababaye kay lima ka tiil ra iyang gitas-on ug tambukon. Diha hinuoy higayon nga si Atong nangulitawo kaniya, apan wa niya sugta kay kini palahubog ug dali rang magmaoy. Duna siyay trabaho kay utility worker sa munisipyo sa ilang lungsod. Ug nahibaw-an ni Venus nga nanguyab niya si Atong kay gisulsolan sa iyang mga barkada nga nagpustaanay pa.
Unya gikaila niya si Kevin nga taga Nagihinab. Mag-uuma ang ginikanan ni Kevin sa kaugalingon nilang yuta. Gradwado siya sa hayiskol ug bayente anyos ang panuigon. May manghod si Kevin nga babaye, si April Joy nga tua magtungha sa CTU-Argao sa kursong agriculture, major in soil. Yano ra sab og panagway si Kevin, 5’7” ang gitas-on apan may pagka daot. May nag-ingon nga dili sila angayan pareson kay mubo siya ug si Kevin taas da kaayo kaniya. Seryuso ang ulitawo nga nihalad sa iyang gugma kaniya. Sa tambag sa iyang Mama Unyang ug Papa Eliyas nga angay kaniya si Kevin kay buotan ug kugihan, ug kay gitugkan sab siyag gugma niini, gisugot niya ang ulitawo. Mao nga sa milabayng unom ka bulan, human sa pamalaye, natakda ang ilang kasal sa katapusang Sabado sa Hunyo. Ug nabaniog dayon sa tibuok Nayawak nga si Ma’m Venus, ang titser, ug si Kevin, ang traysikol drayber kaslunon na.
ANG simbahan ni Santa Monica sa Nayawak nagsugwak sa katawhan nianang buntag sa katapusang Sabado sa Hunyo. Buot silang mosaksi sa katapusan sa kaagi sa usa ka talagsaong sugilanon sa gugma sa usa ka magtutudlong dalaga nga hapit na ‘mabiyai sa tren’ ug sa iyang pamanhunon nga usa ka drayber sa traysikol, nga manghod niyag pulo ka tuig. (KATAPUSAN)