NAGKASINABOT sila si Sam ug si Pedro nga paliton ni Sam ang balay ug yuta ni Pedro. Nagkasinabot na usab sila sa presyo apan kuwang ang kuwarta ni Sam. Mao nga gibayran ni Sam og earnest money o patinga si Pedro aron ang maong balay ug yuta di mabaligya ngadto sa laing tawo.
Ang gibayad ni Sam ngadto kang Pedro mao ang gitawag sa balaod nga earnest money o partial payment. Sa pinulongang Bisaya, patinga.
Mao kini ang pasiunang bayad sa usa ka kontrata sa palit ug gihatag ngadto sa nagbaligya sa usa ka butang aron sa pagbugkos sa kontrata. Ang earnest money ilhon nga kabahin sa purchase price o presyo sa pagpalit ug pruweba sa perfection o pagkahingpit sa kontrata sa palit. (Article 1482, Civil Code; Topacio v. Court of Appeals, 211 SCRA 291).
Kon gibayad na ang option money ngadto sa nagbaligya sa usa ka butang, garantiya kini nga ang matag habig sa kontrata sa palit di na mosibog gikan sa ilang gikasabutan kay kini kabahin man sa kantidad sa pagpalit sa butang. (Doromal v. Court of Appeals, 66 SCRA 575).
Option money
Unsay kalainan sa earnest money ug sa option money?
Ang earnest money kabahin sa purchase price, samtang ang option money gibayad isip konsiderasyon alang sa katungod sa pagsud sa usa ka kontrata sa palit. Ibayad lang ang earnest money kon nasirado na ang kontrata sa palit, samtang ang option money naglambigit sa usa ka kontrata nga wa pa masirado.
Kon nabayad na ang earnest money, tulubagon sa nagpalit ang pagbayad sa balanse kon ang kuwang sa gikasabotan nga purchase price o presyo sa pagpalit sa maong butang ngadto sa iyang gipalitan.
Sa gibayad nga option money, ang tawo nga gihatagan sa katungod sa pagpalit, way obligasyon nga mopalit. Busa, mahimo pa siyang mosibog kay wa pa masirado ang kontrata sa palit. (Adelfa Properties, Inc. v. Court of Appeals, 240 SCRA 565).
Pananglit usa ka tawo mitanyag ug misaad nga iyang ibaligya ang usa ka butang ngadto sa lain apan ang iyang gisaaran wa mobayad og option money, duna bay bili ang maong saad?
Kon ang gitanyagan ug gisaaran nga maoy baligyaan wa mobayad og option money, mahimong isibog ang saad sa bisan unsang panahon. Apan kon mohukom ang gisaaran nga iyang paliton ang butang sa wa pa isibog ang saad, obligado ang nihimo sa maong tanyag.
Sa pagbayad sa option money, sirado na ang kontrata sap alit, ang bayad na lang maoy kuwang. Samtang sa pagbayad sa option, igo lang gihatagan ang nagbayad sa katungod sa mosulod sa kontrata sap alit.
(Ang atong paghisgut-hisgot mahitungod sa balaud madungog na matag karon ug unya sa mga tampo nga dunay punto legal ngadto sa tulomanon nga “Alang Kanimo Kapuso” nga gisibya gikan sa ala-una ngadto sa alas dos sa hapon sa sibyaan DYSS Superadyo sa RGMA network.)