BAHA nga mibul-og nga milunop sa mga dalan. Kamatuoran sa hataas nga lanat sa pagpangisog sa mga ulan. Nahitabo sa bisan asa sa kapupud-an. Sa Metro Manila, mga dapit sa Luzon, Kabisay-an, Mindanao ug dinhi sa Sugbo.
Kahasol sagol kakuyaw ang modam-ag sa mga motorista, pasahero ug pedestrian sa mga dakbayan. Kay simbako molapaw sa tawo ang gilawmon, sila mangalumos ug mabanlas ngato sa kamatayon.
Niadtong Huwebes sa miaging semana ang katawhan sa mga siyudad sa Mandaue ug Sugbo nagkayagaw tungod sa baha. Tanggong ang mga pribadong sakyanan lakip ang mga PUJ sa kadalanan. Mga tawo nagtipunpon nga namasilong sa mga aseras.
Ang uban nga gustong mopauli ming-ubog sa hugawng tubig kuyaw sa leposterosis. Dihay nanakayg mga dagkong de karga nga mao ray nanadlas sa kadalanan.
Suma pa, nagkagrabe ang baha. Timailhan nga nagkabuni ang drainage ug mga esteros nga gitapuk-an na sa nagkadaiyang hugaw nga gipanglabay sa mga way buot nga mga residente.
Kining suliran sa baha sa Colon sa siyudad panahon pa ni Mampor ( American officer sa 20’s). Si Florentino Rallos pa ang municipal president, diha na ni, matod pa. Wa pay mga sakyanang de makina, lakaw lang ug panagsang parada.
Dinhi ko magtungha sa hayskol (3rd ug 4th year) sugod sa 1959 hangtod kolehiyo.
Inigbundak sa ulan nga maghapon mobaha dayon ang Colon. Kuyog sa akong mga klasmet mangaligo mi sa ulan ug mangubog sa baha.
Hinungdan nga human sa among pag-ubog, gihilantan ang usa sa among kauban ug maoy namatyan. Karon pa ko, nabiktima diay to siya sa leposterosis, kagaw nga gikan sa hugaw sa mga ilaga nga nasagol sa baha.
Nabungol lang kong maminaw panahon sa mga kampanya sa piniliay. Naa gyud ang pasalig nga sulbaron ang suliran sa baha gikan pa ni Serging Osmeña hangtod sa mga pulitiko karong mga adlawa.
Diha toy saad nga mohimog usa ka Master Drainage Plan pagsulbad kuno ning suliran sa baha sa dakbayan, apan hapit na lang ang sunod eleksiyon wa gyuy gimok sa city hall mahitungod niini.
Makaingon ta nga kining mga pulitiko maayo lang gyud sa saad, pasalig ug tando-tando.
Wa gyuy unod ang mga pulong. Nganong di hatagag prayuridad sa pundo ang drainage problem?
Kining baha sa Colon ug ubang dapit sa siyudad salamin sa kakuwang sa kamatinud-anon sa liderato sa city hall. Gikan pa ni Serging hangtod karon ni Mike Rama gipasagdan lamang kining maong suliran.
Morag motuo hinuon ko nga kini sila nagtamod sa usa ka panultion sa mga maru ug gaan nga panglantaw sa ilang mga alipores: “ Mobaha ra bitaw kon mouwan!”