KAAYO ra untang isakay og silhig aron sayon rang malutsan ang kakuyaw ug ubang kakulian nga gaanino sa atong agianan. Kay gayagaw lang ang agi sa mga galakaw ug gasakay tadlas sa kinapusorang dapit sa atong dakbayan, sumala pa sa gikataho.
Sayod pod baya ta nga hagbay ra nga dili gyod hapsay ug linaw ang atong kadalanan diin dili na kurat sa kapulisan ang gakadaiyang kalapasan ug katalagman. Maayo pa ang iring nga napisat gikan naligsan. Kay kon tinuod nga siyam iyang kinabuhi dili na siya kulbaan bisan, pananglitan, naa’y moaw-aw ug kalit lang mamahit. Pastilan, daghan ra ba kunong mga irong buang ang nangasaag. Gani, gibutyag ni Cebu City Vice Mayor Edgardo Labella nga duna kuno’y “increase of dog bite incidents,” mao’y hinungdan nga nagkadaghan ang mga kabos nga molupyo nga nanghangyo sa iyang buhatan nga sila mabakunahan ug matagaan og ubang tambal.
Kahupayan gikan sa pagping-it. Ug kini pod dili lang mao’y gipangandoy sa mga gaangal sa naandang suliran sa mga sumasakay -- ang umaabot nga pag-usbaw sa minimum nga pletihan gikan sa P7.50 ngadto sa P10. Gikinahanglan gyod kuno ni sa PUJ drivers ug operators nga gasangkiig sa pagsaka sa bili sa “lubricants, engine oil, wheels, batteries and spare parts.”
Pastilan, ang pagpailob dayag nga kinahanglang palugwayan ug pahawanan duyog sa mga gipahigayon nga mga road works nga kasamtangan gapasamot sa sapot sa mga gasakay ug gabaklay. Maayo pa ang mga batang rollerbladers ug skateboarders nga lingaw gihapon bahala’g wa’y buot nga nakiglumba sa disgrasya duol sa mga sakyanan. Ay, kanus-a kaha intawon malingkawas sa gadasok nga kasamok ang atong kadalanan?
Duol ra unta sa damgo ang katumanan. Kaayo unta kon layo’g maabtan ang labyog sa maayong panglantaw ug paglaraw og hapsay nga pamaagi sa dakbayanong dasmag sa pagbag-o ug pag-uswag. Kahayahay kaha kon mahingpit ang gipaningkamot pananglit ni Antonio Oposa, ang gibantog nga abogadong nakasakmit sa Ramon Magsaysay Award tungod sa iyang gipasiugdahan nga pagpatunhay sa atong kalikopan. Ang kalihokan sa kaubanan ni Oposa gitawag nila nga “Road Revolution.”
Kini gakisaw og kausaban nga dayag dalaygon, unta magmugna’g katilingbanong bawod tugbang sa tungason nilang tahas. Mapangahason tuod ilang pagtuo nga mahimong likayan ang naandang kaalaot sa kadalanan kon mapitol—pwera buyag—ang mga buktot ug hiwi natong pamaagi.
Padayon sa pangandoy inubanan og malungtaron nga mga lakang. Kini mao’y pagdasig ni Oposa sa kuyog niyang “eco-warriors” nga gahangop sa pagsaulog sa National Roads Sharing Day karong Marso 30. Nianang adlawa, tagaa’g higayon ang paglakaw ug pagsakay og bisikleta. (geemyko@gmail.com)