SAKBAY nga intay kumarintar no ania dagiti eksena sakbay ti baro a tawen agingga iti nagluposen ni 2019... intay man pay kumablaaw iti “Happy Three Kings.” Aldaw kano daytoy para kadagiti Good Samaritan a managregalo.
He, he...kas tay kunadan... mas naindaklan ken pakaidayawan kano tay agregalo ngem tay umawat iti regalo. Hmmm... mayat sa, pards nia. Ti imasna, kasla ad-adun sa met dagitay dumawat ngem tay aguray. Ti banglesna, adu kanon dagiti praktikal.
In short, kuripot ken naimut. Apolohiya appomi ngem sabali itan ti panawen. Napategen kano ti tunggal sentimo ta adun nga igaaw ti intay naglabasan.
Ala, padasentayo man nga sukimaten dagiti banabanag a naigamer iti daytoy a tema...ngem kayatmi met nga ibingiyandakayo kadagiti dadduma pay nga eksena ti kagimongan sakbay ti 2020:
***
Iti pannakaisursurat daytoy nga espasyo, agsangsangpet pay laeng dagiti reports manipud naduma-duma a paset ti pagilian panggep iti no mano a talaga dagiti nasugatan gapu iti paputok kasta met kadagiti nasugatan gapu iti indiscriminate firing.
Ngem iti agdama, ti kaudian a nasalawtayo a report ket adda kanon 324 ti dagup dagiti nasugatan gapu iti paputok. Natural nairaman ditan dagiti nasugatan gapu iti stray bullet. Bag laketdin ta awan ti naireport a pimmusay kadagita a sugat.
Nupay kunaen ti Department of Health a bimmaba kano iti 35 percent ti bilang dagiti naputukan no ikumapara iti naglabas a tawen...nadata latta dita ti kinapudno nga adu latta dagiti subeg wenno sulpeng a kailiantayo.
Adda langaruden dita ti Executive Order (EO) No. 28 nga inruar ni President Duterte idi pay 2017 a mangiparparit ti panagaramid, panagilako ken panagaramat kadagiti napipigsa a paputok. Ngem kaskasdi nga adu dagiti nakumpiskar dagiti otoridad nga illegal. Kaskasdi met nga adda latta dagiti sukir a kailiantayo ti nagaramat kadagita a paputok.
Saludsod: Dida kadi kinabuteng ti EO 28 wenno amangan kano ta saan a naipatungpal a sipupuso ken sipipinget ti nasao nga EO? Adda pay mas nabangbangsit nga eksena ta iti datus ti Philippine National Police (PNP), adda pulis, soldado, Cafgu, security guards ken sibilyan ti naaresto a nagpaputok iti paltogda. Dagita dagitay kunkunada a “trigger happy” wenno nagatel ti ramayda ken awanan panangisakit iti kailianda. Dida ammo a mabalinda a makapatay iti kasta nga aramidda.
Kinapudnona, idi December 31, 2018, pito a pulis ti naaresto gapu iti “indiscriminate firing” wenno illegal discharge of firearms. Saludsod: ania ngatan ti napasamak kadakuada? Naikkatda ngatan iti serbisyo wenno ania?
No sibibiag laeng daydi lolok, maymaysa ti bugtakna: Ibaludyo dagita a “trigger happy” tapno agnakemda. Idi panawenmi, “bungbong a kawayan” laeng ti paputputokenmi. Maymayat tay “agturototka” laengen ngem tay aramatem ta armasmo a pagpasikat.
Ngem guray, pards... apay ngata a kasta unay pungot ken banang-es daydi lolok no ti saritaan ket “turutot”? Saan aya a nasakit ti maturotot? Hmmm bay-am pards ta pa-research ko pay kenni lolok.
***
Agtamedkami met iti report ti Bureau of Fire Protection (BFP) ta manipud kano idi December 31, 2019 agingga iti alas sais iti agsapa ti Enero 1, 2020, dakkel kano ti bimmabaan ti bilang dagiti uram no ikumpara iti naglabas a tawen.
Iti panangikumpara, adda kano 52 ti uram a nailistada idi kallabes a 2018 idinto ta idi 2019 ket 31 laeng nga uram ti napasamak. Awan kano met ti uram a pinarnuay ti paputok idinto ta adda uppat a kaso ti firecracker-related incident wenno uram iti napalabas.
Dakkel kano ti naitulong dagiti inaramidda a kampanya tapno makapagannad dagiti umili iti kastoy a panawen. Ti nakas-ang ngamin, pards... itay laeng kallabes... adda dagiti napasamak nga uram iti naduma-duma a paset ti pagilian. Adda dagiti natay wenno biktima a pimmusay ken adu dagiti napukawan iti pagtaengan ken sanikua.
Ti nakasaksakit... napasamak dagitoy sakbay ti Paskua ken baro a tawen. Adu dagiti piman a kailiantayo ti nagpalabas iti paskua ken baro a tawen kadagiti ayanda a walwalang... umas-asug ken kumarkaraba iti tulong agpapan kadagitoy a panawen. Sapay koma ta asistirantayo ida, kailian.
***
Nangeddengen ni Labor Secretary Silbestre Bello lll iti isyu a pannakai-ban ti deployment kadagiti Overseas Filipino Workers (OFW) sadiay Kuwait. Daytoy ket gapu iti baro a kontrobersiya a nakatayan ti kailiantayo a domestic helper gapu tii pammugbog kenkuana ti amona.
Inrakurak itay nabiit ni Bello ti pannakaipatungpalen ti “partial deployment ban” sadiay Kuwait ngem para laeng kano kadagiti baro a nagaplikar iti trabaho sadiay Kuwait...kaskenan dagiti househelps wenno domestic helper.
Kiniddaw ti sekretaryo a kadagiti addan aplikasyonda a no mabalin koma ket itantanda pay laeng ti biaheda agingga iti saan a maresolbar ti parikut sadiay Kuwait.
Mailagip a ti natay iti pammugbog ket ni Jeanelyn Villavende babaen iti detenido itan nga amona.
Tumulong kano ti gobyerno iti pannakayawid ti bangkay ni Villavende ken kasta met nga maasistiran ti pamilyana ken maipaayan iti scholarship dagiti napanawan ti biktima. Nakapungtot payen ni President Duterte iti napagteng ti biktima.
Imbilinnan iti Overseas Workers Welfare Association a tulonganda ti piman nga OFW.
Kas kuna ni Presidential spokeperson Salvador Panelo a ti napasamak ket panaglabsing iti napasingkedan a tulag ti Pilipinas ken Kuwait idi 2018 a mangituntunda a rumbeng a masalluadan ti karbengan ken kasasaad dagiti OFWs sadiay Kuwait.
Ni Villavende, 26 anios ket taga Barangay Tinago, Norala, South Cotabato ken inuuna iti dua nga agkabsat ken sanggir ti pamilayada.
***
Nagringpasen ti Martial Law sadiay Mindanao idi December 31, 2019.
Daytoy ti kumpirmasyon manipud kenni Defense Secretary Delfin Lorenzana ken impaganetgetna nga agtultuloy latta ti tropa dagiti military a mangbantay iti nakuna a rehiyon... kagidddan met ti panagyamanna kadagiti amin a residentes ti Mindanao a simmuporta iti pannakaiwayat ti Martial Law sadiay sipud pay Mayo 23, 2017 a napawaywayan agingga idi 2018 ken 2019 babaen iti kongreso.
Ti Martial Law ket naipaulog kalpasan ti terorismo nga inaramid ti Maute-Islamic State of Iraq and Syria (ISIS) idi Nobyembre 23, 2017.
“The security sector believes that the objective of the Martial Law has been achieved. The rebellion in Marawi, Lanao Del Sur and other areas in Mindanao have been affectively stopped,” impatalged ni Lorenzana.
***
Iti tema ita nga aldaw....ania ngata ti agur-uray kadatayo a regalo iti daytoy a tawen 2020? Mas ad-adu ngata a parabor ti intay sagrapen no maidilig iti kallabes a tawen?
Ditoy ngatan a makita dagiti kaudian a regalo ken pammateg ti Duterte Administration sakbay a bumaba daytoy iti takem?
Madama pay laeng dagiti agsisipol a programana para iti pagimbagan ti pagilian ngem yamak ti kaadduan ta amangan ta bimmabanton ni Apo Presidente ngem dipay nalpas dagita a patrabaho.
Kasanon kano no saan nga ituloy dagiti sumaruno nga agtakem a presidente?
Tapik met ti maysa nga analyst: Isu ngarud a pumigpigsan ti arasaas ti kaadduan iti nagan a Sarah Duterte a mabalin a mapagpiliantayo kano a sumukat iti amana.
Hmmm... he,he... adayo pay ti eleksiyon ngem adun dagiti tandem a maporporma. Saan a dakes ti nasapa a panagsagana, saan aya? No comment.
Adios mia amor, ciao, mabalos!