“Asawang babae, ipaylalam yu ing sarili yu karing asawa yung lalaki, mengari king Ginu. Uling ing asawang lalaki ya ing bumtuk na ning asawang babai
nung makananung i Kristu ya ing buntuk na ning pisamban,
ing katawan na,at ing sarili na mismu ing Talapangabus.
Ngeni kabang ing pisamban paylalam ya kang Kristu,
anti mu naman kanitang ding asawang babai sukat dang ipaylalam
ing sabla karing asawa dang lalaki.
Ikayu asawang lalaki, luguran yu la ding asawa yung babai, nung makananung i Kristu
liguran ne ing pisamban at pigkalub na ing sarili na kaya, bang apabanalan ne,
kaybat keng alinis kapamilatan ning pamanwas nang danum king amanu,
bang-ting upayang ayampang na ya ing pisamban king sarili na king aslag, alang dusing
o lumpis o nanu mang antitang bage, bang-ting upayang magi yang banal at alang dinat
nung makananung ding asawang lalaki sukat da lang luguran ding asawa dang babai
anti king sarili dang katawan. Ninu mang lulugud king asawang nang babai luluguran ne
ing sarili na. Uling alang ninu man ing mikasaman king laman na, nung e papakanan ne
at paulagan ne iti, nung makananung i Kristu anti mu rin kanita ing gagawan na king pisamban. Makanyan man, bustan yung balang metung kekayu luguran ne ing asawa nang babai
anti king sarili na, at bustan yung ing asawang babai pakikwanan nang igalang ne
ing asawa nang lalaki.”
~ Episyanu | Dangka 5: Sunis 22-33
(Ephesians 5:22-33)
“Ding adwa lakwas lang mayap kesa king metung, uling atin lang mayap a pakinabang
para king dapat da: Nung ninu man karela ing misakab, ing metung asopan ne iting tikdo. Dapot kalunusan ya ing ninu man a misakab at alang metung man
a malyaring sumaup mitikdo karela.
Anti mu rin, nung deng adwa misping lang magkera, mikapali la.
Dapot makananung ing magdili-dili mikapali yang dili na?
Agya mang ing metung masaul ya, ding adwa apakilaban da ing sarili da.
Ing lubid a atlu ikat e ya saguling apapatad.”
~ Ing Talapangaral | Dangka 4: Sunis 9-12
(Ecclesiastes 4:9-12)
***
Dakal karing kababaynan mabilug a yatu king kasalungsungan ing para karela pante la karapatan karing lalaking asawa da. Manintunan la at lalakwan da la ring anak da king karelang pibale-bale at pasese at pabante karing aliwang tau a babayaranan da. Iti darala ning pamanaluki da king nung nanu ing usu keti king makabayu at makalabwad a yatu. Iti ing maging sangkan at isipan da pante la mu karing asawa dang lalaki. Dapot karing Banal a Kasulatan, ing pamipante da ating angganan uling agpang king kalikasan mu naman atin lang e agawa deng babai a gagawan da reng lalaki at atin lang e agawa deng lalaki a e da agawa deng babai.
King malagwang salita miyaliwa la gagampanan a tungkulan king lipunan lakwas na king pibale-bale. Ambisna mituring lang metung mung laman at metung mung katawan kaybat dang mikasal—ing telaga nang pamuntuk ning Panginwan ya pin ing lalaki uling ing babai agpang king milyari kari Eba at Adan kingwa N'ya mu ning Dyos king tagyang ning lalaki—agya mang ita e de panwalan deng alang dyos o kulang kasalpantayan.
Agya man metung la mu, deng miyasawa miyaliwa la gagampanan. Ing lalaki yang sukat tukyan at ing babai ya ing talatuki. Ita ing tuntunan at ing batas ning tau at ning Dyos.
***
Dake Talabaldugan
minono¹ – misaplala, sumulung, maging mayan at matagumpe ing pamibye-bye agpang king kabilyan keting labwad. English: to be prosperous, progressive, make an advancment materially. Alimbawa king pamangamit: “Nung magsikap ka at e ya mu kabud masipag makabitasa kang datang at datang mu rin ing aldo a minono ka bisa ka at e ka bisa.”
minono² – milabas a aske ning misaplala, sinulung, meging mayan at matagumpe ing pamibye-bye agpang king kabilyan keting labwad. English: became prosperous, progressive, made an advancement materially. Alimbawa king pamangamit: “Uling migsikap ya at ali ya kabud masipag mekabitasa yang king panyatang ning aldo a minono ya mu rin biryan na man o agyang e na biryan.”
***
DIPARAN, KASEBYAN at KABALDUGAN
Maralas dang sasabyan da reng kabalen ing antini: “Atin yang pakpak ing balita. Atin yang balugbug ing gabun,.” Ing indredus antimong ayup a sula-sulagpo at dakal a durugpan at balang durugpan na magdala yang dinat a maralas kayang lalakwan. Iti kakalat at magparinat mu naman king kapaligiran.
Kabaldugan: Masiri ya ing tau keng indredus a bala ayup a sula-sulagpo at deng balugbug na makasalud lang makasalud king nanu mang darandaman na para idake na kareng kalupa nang ma-indredus nanu mang asagap na.
***
MIKANLAPIT at MISUGLUNG KABALDUGANG AMANU
melaso – meging alikabuk o abu kapamilatan ning pali o api at aliwa pang sangkap a likas bang makasira king nanu mang tibe ning nanu mang bage.
melasi – anti king melaso, meging alikabuk o abu kapamilatan ning pali o api at aliwa pang sangkap a likas bang makasira king nanu mang tibe ning nanu mang bage. Maragul a bage meging mangalati namu.
meyagnas – melaso bangke o nanu mang likas a bage ating bye sadya,
mepudpud – melaso dake ning metung a bage pauli ning paulit-ulit a gamit o gasgas keng aliwang bage lakwas masyas.
metangtang – bage meging abu pauli ning api o pali.
***
Salamat pung dakal king pamanangkilik keng Kapisik at SunStar Pampanga. Malyari ko pung mag-email keng kek’ong talasulat king muirbiliuqeitpo@gmail.com mag-text o maus para karing kutang o munikala: 0942-3924-399 o 0945-3795-270.