Kapiyadyan karing Sigwa (Preparedness against Storms)

Kapiyadyan karing Sigwa (Preparedness against Storms)

“Ume kang banayad sagsag ning aksing at kapirapalan,

Layun tandanan ing nanu mang atin king kataimikan.

Agyang malyari alang pamanyuku,

Makipagkasundu ka karing sablang tau.

Banayad at malino mung sambitlan ing kekang katutwan,

makirandam ka karing aliwa, agyang karing mapurul at mangmang.

Ila man atin lang salese.

Pangilagan la ring maynge at saligoso tau.

Makasumami la reti king diwa.

Nung iyambing mu ing sarili mu karing aliwa,

mekad mitas ka puluk at apilasan mu ing pait;

Uli ning ating parating lakwas makayapan

at lakwas mababa kesa keka.

Tumula ka karing tagumpe kambe ring pamalak mu.

Mandatila mayukyuk king sarili mung kapanintunan.

Tune ya iting pibandyan karing mibabayung palad ning panaun.

Mingat kang masalese karing pamibaliwas mu,

pauli ning ing yatu kisna yang kapamiraytan.

Dapot e ka sana paybulag king kayapan ning panugali,

dakal lang taung pakirasnan da ing matas a damla;

at nu man karin ing bye kisna yang kabayaniyan.

Magi kang ika ing sarili mu.

At pekamaulaga, e ka magsangkan-sangkan king pamaglambis.

E ka mu naman mangilag king lugud.

Uli ning king arapan ding sablang kalangyan

at kelang-pamangaybugan;

Ala yang patanat mangari king dikut.

Tanggapan mung masamas ing usuk ding banwa,

makalam kang misuku king bage-bage ning kayanakan.

Sesen mu ing sikanan ning diwa.

Bang'ting upayang apangilagan mu ing biglang panyatang ning sigwa.

Dapot e mu paylumben ing sarili mu karing pamigunam-gunam.

Dakal a banwang misapwak king kapagalan at lugma.

Lagpas king masampat a pamituntun,

magi kang banayd king sarili mu.

Supling na ka ning metusikluban.

E malaut karing impun at batwin;

Atin kang karapatang miras keni.

At malino man o ali keka,

Alang alinlangan a ing metusikluban

miladlad yang mengari king karampatan.

Inya sa, makisut ka king Apung Ginu,

nanu man ing panakit mu Kaya.

At nanu mang pipagalan at parasan,

king maynge sigalut ning bye,

magi kang payapa kaladwa.

Karing kayang kalaraman, kasawan at lasug a tagimpan,

metung ya pa mu ring malagung labwad iti.

Tumula ka!

Pakikwanan mung ligaya!

~ Miguel Serrano, “Ding Kapagnasan” Pamilikas,

(Desiderata Tanslated) Agostu 1, 2014

***

Agpang king panalala ning Kapisik, deng kabalen a mangatwa kanita karen la pang kubung gawa keng kwayan, bulu at pinaud pakatuknang at malagad lang tutu reng pakatuknang kareng tablang bale at lakwas na kareng bale batu o simentadu. Inya sa't kaleldo pamu o bulan na pa ning Abril mamagadya na la king panyatang ning kauran at kapanaunan ding bagyu at makatakut a sigwa.

Mamatulus la reng kabalen kareng kubu da. sadya. Manga anggang 1970 gawi da pang gagawan ing antini. Dirinan da lang bakting a kawad deng bale da. Deng kawad pakasuglung la kareng tulus a pakakutkut asna kalalam keng gabun makapatanan la pang batu kanita reng tulus. Deng bubungan man makayadya la keng sigwa uling deng ayul da sinarya la at makabage nung makananu la pangagawa reng tulus da. Neng malambat da nang gagawan at sane na la nung makananu at nung nanung gamit ing kaylangan da, alus alang mitutwag a baleng kubu kanita. Pablasa mababa la mu at malalam la pangabakutkut deng asyas da inya asno katatag laban keng bagyu.

King kasalungsungan a panaun, ing pamamatulus o pamagadya laban king sigwa mekalingwan na pauli ning malagad na lang tutu reng kubu keng lalawigang Kapampangan nung e man karing aliwa pang lalawigan keting bangsa. Inya pin sa'dakal lang mangabwal kareng pibale-bale neng panaun ning sigwa.

***

Dake Talabaldugan

minangkin² – kinamkam, sinamsam, kinabig, menimbut, menilit, menako, mangpit, dinamput, memulut--maralas alang karapatan kuma o mamandi. English – appropriated or taken over for oneself. Alimbawa king pamangamit: “Ing wali ya pa ing minangkin king e naman kebalwan ning kaka na pati na ding sabla rang kapatad..”

minangkop¹ – pakutang a aske ning minangkup; meging lapat o linapat, dapat, karapat-dapattinud, minakma, minagpang. English – fitted, became appropriate. Alimbawa king pamangamit: “Dakal la pepasibuk a darala dang imalan kang Edung, oneng atin namang agyang metung mung minagkop?”

***

DIPARAN, KASEBYAN at KABALDUGAN

Maralas dang sasabyan deng makatwa pati na ding kayanakan a kabalen ing antini: “Mipanyubli lang kandila ding mibalai.” Uling king binyag o kasal, deng tegawan tatalan lang kandila anting metung a banal a kapagmasusyan at tungkulan da, atin la reting banal mu namang katungkulan bang usyan at sopan ding inanak da kambe ring balai da.

Kabaldugan: Kabud ating milyaring pate o e pamikasundu libutad da reng mibalai o mikumpari/mikumari—masasabi ya ing diparang iti a mangabaldugan babalugse da na ing karelang pamikaluguran pauli ning memilatan karelang sigalut.

***

MIKANLAPIT at MISUGLUNG KABALDUGANG AMANU

paralampu – pamagmakalunus a pamaglapit king ninu man bang ipakisabing mayap ing kabyuran o kapagnasang mipaltutu o mipanusigan.

panigapu – mengari king paralampu, pamagmakalunus a pamaglapit king ninu man bang ipakisabing mayap ing kabyuran o kapagnasang mipaltutu o mipanusigan. Dapot lalapit iti karing lakwas matas a pangatau o kabilyan, at lakwas na king Apung Ginu.

pangadi – mengari mu naman king paralampu at panigapu, pamagmakalunus a pamaglapit king Mayupaya o king Apung Ginu dapot gagamitan da mu naman kareng aliwang nwan o santu e mu ding Katoliku nung e pati na ring aliwang talasalpantaya.

dalangin– aliwang aske ning pangadi. Pamagmakalunus a pamaglapit king Mayupaya o king Apung Ginu dapot gagamitan da mu naman kareng aliwang nwan o santu e mu ding Katoliku nung e pati na ring aliwang talasalpantaya.

panalangin – mengari king pangadi at dalangin. Pamagmakalunus a pamaglapit king Mayupaya o king Apung Ginu dapot gagamitan da mu naman kareng aliwang nwan o santu e mu ding Katoliku nung e pati na ring aliwang talasalpantaya. Lakwas kabas ning amanu da reng Tagalug.

***

Salamat pung dakal king pamanangkilik keng Kapisik at SunStar Pampanga. Malyari ko pung mag-email keng kek’ong talasulat king muirbiliuqeitpo@gmail.com mag-text o maus para karing kutang o munikala: 0942-3924-399 o 0945-3795-270.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph