Nganang Ardyun: O makamal kung Krisna, buri kung abalu ing dikil king prakrti [kalikasan], purusa [ing talapasasa], at ing dayat at ing makibalu king dayat,
at ing belwan at ing kapupusan ning belwan. Ing Nwang Panginwan ngana:
Ing katawang ini, mayayaus yang dayat, at ninu mang makibalu
kaniting katawang iti, awsan deng makibalu king dayat.
O sapni nang Barat, dapat mung asanak (understand) ing Aku mu naman
ing makibalu
karing sablang katawan, at bang asanak ya iting katawang ini
at ing makibandi awsan dang belwan. Ita ing Kanakung panakit.
Ngeni, sana pakirandaman mu ing makuyad Kung pamipalino kanining dayat
ning pamirapat-dapat at nung makananu yang mebalangakas, nung nanu la
ring pamibayu na, nung nu ya iti magagawa, nung ninu ing makibalu
king dayat ning pamirapat-dapat, at nanu la ring yabub (effects) na,
Itang makibalu king dayat ning pamirapat-dapat at makibalu karing pamirapat-dapat balu re kauryan ding mangabyasa karing miyayaliwang panyulat ning Aklatbelwan (Vedas)—lakwas na karing madiparang pamangamanu
(Vedanta-sutra)—at makabulalag ya,
karing sablang pamangatuliran nung nanu ing sangkan at maging bunga.
Ding limang dakilang sangkap, kelang kasarilinan, katalinwan, ing e makalto,
ding apulung patungkulan ding panandam, kapagnasan, pamakisaman, ligaya, lungkut, ding sampulung, ding tanda ning bye, at kabitasan—
deti ngan tuturing la,
king pamisampulung, anti ing dayat ding pamirapat-dapat at ding keyang pamakitalamitan.
Kababan lub, kelang-pamagmaragul, kelang-katampalasanan, pamibata, kayanwan, pamaglapit king tune ginung pangdiwa, kalinisan, katatgan at pamanampat king sarili; pamanyakwil karing parikilan ning pamikabsi ring panandam,
kelang maling kasarilinan, ing kamalitan king karokan ding beytan, kamtayan, ketwan at kasalunan; kelang pangalakap (attachement) karing anak, asawa, pibale-bale, at aliwa pa, at pamipante-pamisip sagsag ning masampat at e masampat a kapalyaryan;
parati at alang salat a pamanyuyu Kanaku, pamanyalangi karing makakawaning nangan, kealmng pangatali karing keraklang maldang tau; pamanagggap king ulaga ning pamangilala king sarili, at mapagmatulid a pamagdulap
para king Kalusuk-lusukang Katutwan (Absolute Truth)—deti ngan pabalu Ku keka
anting belwan, at ing sanung salungat kaniti kelambelwan.
Ipamalino Ku ngeni keka ing malyaring abalu, a nung abalu mu iti takman mu
ing alang-angga. Iti alang kamumulan, at iti makapaylalam Kanaku.
Mibansagan iting Braman, ing diwa, at iti makabili lagpas pa king sangkan
at bunga niting makayatung labwad.
Nu man karin ati lu ring gamat Na’t bitis, ding mata Na’t lupa, at darandaman na
ing sabla. King paralang iti ing Dakilangdiwa (Supersoul) mimiral Ya.
Ing Dakilangdiwa ing pigmulang panibatan ding sablang panandam, makanyan man, ala Yang panandam. E Ya makatali, bista ma’t ya ing manese karing sablang mabibye lelangan. Makapaymbabo (transcendental) Ya karing paralan ning kalikasan,
at agnan na niti Ya ing Ginu da ring sablang paralan ning makayatung kalikasan.
Ing Kakataskatasang Katutwan mimiral agnan kilub at kilwal, karing kikimut
at e kikimut. E Ne darasnan ning upaya ring panglabwad a pandamdam
bang manakit o makabalu. Agya mang makarayu ya, makalapit Ya pa mu rin
karing sabla.
Agya mang ing Pundiwa lulto mikakawani Ya, e ya mikakawani.
Makabili ya anting isa. Agya mang ya ing talapandatila ding balang mabibye lelangan, dapat asanak a yakmul Na ngan at patubwan ing sabla.
Ya ing pagmulan ning sala karing sablang maslag a bage. Lagpas Ya
king dalundum ding bage at e makalto. Belwan Ya, Ya ing patungkulan ning belwan, at Ya ing parasan ning belwan. Makabili Ya karing pusu ding balang metung.
Inya pin ing dayat ding dapat [ing katawan], ing belwan at malyaring abalu misampulung na la pangalarawan Kanaku. Ding talasuyu Ku mu kabud ilang makasanak kaniting masalese at miras king Kanakung kalikasan.
Ing panglabwad a kalikasan at ding mabibye lelangan dapat lang asanak
anting alang kamumulan. Ing pamananalili da aske at ding paralan
ding kalabwaran bunga no ning makalabwad a kalikasan.
Ing kalikasan mesabi yang sangkan ding sablang makalabwad a dapat at bunga,
a mangabaldugan ing mabibye lelangan ing sangkan ding miyayaliwang kasakitan at tula king labwad ayni.
Ing metung a mabibye king makayatung kalikasan makanyan nong tutukyan
ding dalan ning bye, magpakatula karing atlung paralan ning makalabwad
a kalikasan. Iti pauli ning pamakiyabe king makalabwad a kalikasang ita.
Inya sa’t makatagmu yang marok at mayap karing miyayaliwang kauryan ning bye.
Makanyan man king katawang ini ating aliwa, ing makapaymbabo tutula
a ing Panginwan, ing Kakataskatasang Makibandi (Supreme Proprietor),
a mimiral anting talapagbante at talapayntulut, at makikilala bilang Punkaladwa.
Ninu mang makasanak kaniting kapanalakaran dikil king makalabwad a kalikasan, ing mabibye lelangan at ing pamakiyugne ring paralan ning makalabwad a kalikasan makabitasa yang manikwang pangakabus. E ya mibait pasibayu keti, nanu man
ing kabilyan na ngening kasalungsungan.
~Dalit ning Kakakatasang Panginwan | Dangka 13:Sunis 1-24
(The Song of God 13:1-24)
***
Ding sunis a milabas simbitla Na la ning Panginwan bang abalu tamu ing dakal a bage dikil king kalikasan, pati na ding magpasasa kaniti.
***
Dake Talabaldugan
⦁ minuklud – memuklud, migbuklud, mengawani, kinawani, dinayu. English: separated, seggregated. Alimbawa king pamangamit: “Nung ninu pa ing kaylangan da keng pibale-bale ya pa ing minuklud at migpakarayu.”
***
DIPARAN, KASEBYAN at KABALDUGAN
Maralas dang sasabyan da reng kabalen ing antini:
“Makabakle ya kaladwa”. Kasebyan iting maralas darandaman kareng mimwang mangatwa neng deng kayanakan, lakwas na nung kamagaanak de ing kakamwanan.
Kabaldugan: Ugali ning taung alang galang keng batas at kayapan. Nung sanung mali at marok ya pang buri dang gawan. Tiktak la kamulang deti inya maralas lang mikakamwanan at dakal lang miki-kasaman.
***
MIKANLAPIT at MISUGLUNG KABALDUGANG AMANU
⦁ pasaring – salitang pasulagpon bang dandaman ning taung pamatungkulan agyang e de buring mimwa nung makaulata.
⦁ pamaramdam – anti mu naman king pasaring, alitang pasulagpon bang dandaman ning taung pamatungkulan agyang e de buring mimwa nung makaulata.
⦁ padaplis – salitang e lantaran sasabyan king pamatungkulan.
⦁ pamaturan – salitang parandam da keng buri dang mimwa o kaririryan.
***
Salamat pung dakal king pamanangkilik keng Kapisik at SunStar Pampanga. Malyari ko pung mag-email keng kek’ong talasulat king muirbiliuqeitpo@gmail.com mag-text o maus para karing kutang o munikala: 0942-3924-399 o 0945-3795-270.