Sud sa napulo ka buwan, kapin sa 120 ka mga kawani sa Barangay Umapad, Dakbayan sa Mandaue ang wala mabayri sa ilang mga honorarium hinungdan nga nagprotesta ang trabahante sa Barangay Hall sa pagpangayo sa ilang suhol.
Ang mga empleyado sa barangay lakip na ang mga tanod, Clean and Green personnel, lupon members, drivers, ug uban pa, gi-hold human ang barangay finance committee chairman nagdumili sa pagpirma sa payroll, matod ni Umapad Barangay Captain Reb Cortes niadtong Lunes, Oktubre 14, 2024.
Ang mga empleyado nangangkon nga wala pa maproseso ang ilang suweldo sukad niadtong Enero, tungod kay si Barangay Konsehal Libertine Lumapas, pangulo sa Committee on Appropriations, nagdumili sa pagpirma sa gikinahanglang mga dokumento.
Si Cortes niingon nga ang Department of the Interior and Local Government (DILG) nimando nga ang mga honorarium alang sa maong mga trabahante mahimong ma-release sa Oktubre 10.
Hinuon, ang honorarium lang sa Septiyembre ang giaprubahan ni Lumapas.
"It’s only September that she can sign because January to August hasn’t been concurred yet,” matod ni Cortes.
Ang legal nga opinyon, base sa Section 4 sa DILG Memorandum Circular No. 2002-150, nagtugot sa appointees sa pagbuhat sa ilang mga katungdanan bisan kon ang ilang appointment naghulat pa sa opisyal nga pag-uyon.
Gipasiugda niini nga ang mga trabahante nga adunay temporaryo nga appointment adunay katungod sa ilang honoraria.
“Section 4. Pending compliance with the condition of concurrence, the appointee, in the exigency of public service, shall be allowed to discharge and perform the powers, duties and responsibilities pertaining to the office and they shall be considered to be holding a temporary appointment," tipik sa opinyon.
Busa, ang mga trabahante sa barangay kansang mga appointment wala pa makadawat sa gikinahanglang concurrence gikan sa Sangguniang Barangay isipon nga adunay temporaryo nga posisyon.
Kini base sa prinsipyo nga ang mga appointment sa barangay hiniusang gihimo sa Punong Barangay ug Sangguniang Barangay, matod ni Cortes.
Bisan pa, alang sa interes sa serbisyo publiko, kini nga mga trabahante tugotan nga mobuhat sa ilang mga gahom, katungdanan, ug responsibilidad nga may kalabotan sa ilang mga tahas, dugang ni Cortes.
Uban sa legal nga opinyon sa DILG, si Lumapas nagpadayon sa pagsalikway niini, matod ni Cortes.
Bisan pa sa giya sa DILG, si Lumapas nangayo og dugang katin-awan ug balikbalik nga nangayo og dugang nga mga dokumento sama sa panumpa sa mga mamumuo sa katungdanan ug pag-uyon sa konseho, nga maoy hinungdan sa dugang mga pagkalangay, sigon ni Cortes.
Lima ka mga empleyado dili makasugakod sa pinansyal nga palas-anon, mibiya sa ilang mga trabaho.
Si Cortes niingon nga ang uban nalubong pag-ayo sa utang ug naglisod sa pag-abot sa ilang inadlaw-adlaw nga panginahanglan tungod sa wa kabayri nga sweldo.
Nakadugang sa tensiyon sila si Lumapas ug Cortes kanhi kauban sa konseho sa barangay.
Nahimong politikanhon ang panaglalis human ang bana ni Lumapas nga si Zaldy napildi ni Cortes sa bag-ohay lang nga barangay elections niadtong 2023.
Samtang, gihulagway ni City Administrator Jamaal Calipayan nga dili makatawhanon ang dugay nga pagpugong sa suholan ug nanghinaot nga makabaton og legal nga remedyo ang mga empleyado.
Apan matod niya nga dili direkta nga mangilabot ang kagamhanan sa dakbayan sanglit ang mga trabahante gikuha man sa barangay. / CAV