Nagpabilin nga dakong hagit sa mga apektadong lugar sa 6.9 magnitude nga linog ang mental health issue tungod sa gibilin nga trauma sa huna-huna sa mga biktima tungod sa panghitabo.
Tungod niini, nanawagan sa publiko si Dr. Mary Ann Josephine Arsenal, pangu sa Provincial Health Office (PHO) nga dili dugangan ang stress sa mga nabiktima pinaagi sa mga negatibong istorya ug pag yaga-yaga tungod kay dili lalim ang ilang giagian ug dili tiaw-tiaw ang mental health issues.
“Dili ta mo add og more stress sa ilahang situation kay even maghatag lang ta og negative comment its additional stress sa ila,” matod ni Arsenal sa Oktubre 10.
Iyang gidugang nga angayang hatagan sa igong pagsabot ug taas nga pasensya ang mga nabiktima sa bisan unsang kalamidad.
“Ato lang gyud na silang sabton, sabton gyud na nato sila kay dili tanang tawo parehas nato og ability to bounce back,” dugang niya.
Gawas sa medical personnel may mga psychosocial support usab nga gipadala ang PHO kauban ang pribadong organisasyon aron mohimo og debriefing sa mga biktima ilabi na sa mga bata.
NANGASAKIT
Giangkon ni Arsenal nga kon dunay kalamidad, malagmit gyud ang pagtumaw sa nagkadaiyang mga acute respiratory infections (ARI) sama sa ubo, sip-on ug hilanat.
Base sa datos sa PHO nakatala sa labing taas nga kaso sa ARI ang Lungsod sa Borbon nga moabot 50; 25 sa Lungsod sa Sogod; dunay “unexplainable fever” nga natala sa Lungsod sa Daanbantayan ug padayon usab gi-monitor ang gikan sa Lungsod sa Tabuelan.
Kining maong mga sakit sagad motumaw ilabi na panahon sa kalamidad diin limitado ang mga gikinahanglan sa mga tawo ug dili usab maayo ang kahimtang sa kapuy-an niini.
Lakip usab sa nakatampo ang kainit sa panahon ug kalit nga pag bunok sa uwan. Ingon man ang sikit-sikit nga mga puy-anan.
Subay niini, gi-awhag ni Arsenal ang mga residente nga kon mahimo dili lang mosuroy sa laing mga tents nga posibling makakuha og sakit nga lagmit motakod sa ubang kabanay.
Sa kasamtangan, gi-identify na sa nagkadaiyang organizations ang mga barangay ug lugar nga labing daghang population sa mga nabiktima aron maabagan ang mental health niini.