Napalgan sa Commission on Audit (COA) ang pipila ka mga iregularidad sa pipila ka mga transaksyon sa Kagamhanan sa Dakbayan sa Sugbo, lakip na ang mga kakuwang sa hinabang pinansyal sa mga survivor sa Bagyong Odette (Rai) nga mokabat sa P791.8 milyunes, mga 2021-2022 nga gasto nga giisip sa COA nga wala na kinahanglana sama sa pagpalit og T-shirts alang sa lainlaing mga asosasyon ug mga kalihukan nga mokabat sa kapin sa P1.1 milyunes, ug napakyas sa paghatag og financial assistance sa mga senior citizen nga mokabat sa P922.7 milyunes.
Namatikdan usab sa state auditor nga kapin sa P4.5 bilyunes gikan sa delinquent real property taxes (RPTs) ang mahimo unta nga idugang sa kaban sa Siyudad, nga nagpasiugda nga gikinahanglan sa Siyudad ang pagpauswag sa mga paningkamot sa pagkolekta aron makakuha og dakong kita nga magamit alang sa mga programa sa pagpalambo ug mga proyekto sa Siyudad ug 80 ka mga barangay niini.
Ang 2022 annual audit report gisumite ug nalakip sa agenda sa Cebu City Council atol sa regular session niadtong Miyerkules, Hulyo 12, 2023.
Gikuwestiyon sa state auditor ang pagka-regular ug kabalido sa tabang pinansyal alang sa mga survivor sa Bagyong Odette human nakaplagan ang daghang mga kakulangan, lakip na ang presensya sa mga pirma nga atbang sa mga ngalan sa pipila ka mga konstituwente nga nangangkon nga wala makadawat sa cash assistance; pagdoble sa mga ngalan ug bayad; ug wala pagsumite sa kompleto nga suporta sa mga dokumento.
Human niigo ang Bagyong Odette sa pipila ka bahin sa nasod niadtong Disyembre 2021, apil na ang Cebu City, nakahukom ang Siyudad nga mohatag og financial assistance o subsidy nga P5,000 alang sa mga tag-iya sa balay, kansang mga pinuy-an naguba o hingpit nga naguba.
Base sa record sa City Accounting Department, niabot sa P791.835 milyunes ang kinatibuk-ang na-disburse niadtong 2022 alang sa 158,367 ka mga benepisyaryo.
Si Mayor Michael Rama niluwat og Executive Order 149 niadtong Disyembre 23, 2021 aron itakda ang mga lagda ug regulasyon alang sa tabang sa Bagyong Odette, nga naglakip usab sa instruksyon sa mayor ngadto sa Department of Social Welfare Services, uban sa koordinasyon sa Cebu City Disaster Risk Reduction and Management Office, aron maandam ang listahan sa mga benepisyaryo.
Isip kabahin sa audit procedures, ang audit team nihimo og random written interview sa 241 ka mga residente gikan sa 10 ka nagkalain-laing barangay niadtong Nob. 16, 17, 19, 21, 22, 24, ug 28 ug niadtong Disyembre 1 aron masuta kon adunay estrikto nga pagsunod sa gitakda nga mga giya.
Usa sa mga pangutana mao: “Nakadawat ka ba sa financial assistance gikan sa Cebu City Government alang sa biktima sa bagyong Odette? Kon dili, palihog ipadayag ang rason nga gihatag sa cash disbursing personnel nganong wala ka hatagi sa hinabang/tabang?”
Sa 241 ka respondents, 91 ang nitubag og oo, samtang 150 ang nitubag og dili, sumala sa COA.
Namatikdan usab sa COA ang dili makanunayon nga pagtuman sa EO nga niresulta sa selective profiling.
Gibutyag sa pipila ka mga residente nga wala sila gipili kay ang hinungdan nakaangkon lang og kadaot ang ilang balay.
Ang COA nagkanayon nga ang wa pagsunod sa guidelines nga gilatid sa EO nisangko sa kawalay pagsalig sa gobyerno sa publiko.
Nakit-an usab niini ang lainlaing mga buslot sa data profiling nga nagpalisod sa pag-ila sa piho nga tawo nga nalista nga kwalipikado nga benepisyaryo, nagbukas sa mga agianan alang sa posible nga pagpanglimbong o mga iregularidad.
Nakit-an sa state auditor ang 296 ka mga ngalan o benepisyaryo nga adunay kinatibuk-ang kantidad nga P1.480 milyunes, kaduha o katulo nga makita sa gisumitir nga database, diin 70 ang sakop sa samang barangay samtang ang nahibiling 226 iya sa lainlaing mga barangay.
Namatikdan usab sa COA nga nalangan ang pag-apod-apod sulod sa tulo ngadto sa 12 ka bulan nga adunay P138.620 milyunes, o 14.90 porsiyento sa available nga pundo, wala pa maapod-apod.
Ang ubang mahinungdanong mga obserbasyon naglakip sa mga ngalan nga kulang sa kompleto nga impormasyon sama sa middle name ug ang mga ngalan sa ilang mga sityo nga pinuy-anan, pagdoble sa sayop nga spelling o pagbaylo sa mga ngalan nga mahimong magtumong sa usa, ug ang wala pagsumite sa endorsement letter o barangay certificate of residence ug mga kopya sa balido nga identification card nga adunay mga specimen signature sa mga benepisyaryo, ug uban pa.
MIUYON
Ang Siyudad niuyon sa rekomendasyon sa COA nga tukion pa ang namatikdan nga mga kakulangan.
Girekomendar usab sa COA nga likayan ang paghatag og susamang tahas sa duha o daghan pa nga mga opisina nga adunay parehas o parehas nga awtoridad tungod kay mahimo kini nga hinungdan sa kalibog, dili pagsinabtanay, panagbangi, o higayon sa pagpanglimbong.
Base sa report sa COA, wala pa kini makadawat og konkretong komento gikan sa Siyudad sa ilang findings.