Ang chief executive officer ug co-founder sa Converge nga si Dennis Anthony Uy naghinamhinam nga motabang kang Cebu City Mayor Michael Rama nga makab-ot ang iyang “Singapore-like” nga ambisyon alang sa Sugbo.
Samtang ang pagsagop og underground wiring system alang sa tibuok dakbayan sa Sugbo usa ka maayong ideya, ang pagbuhat niini, matod ni Uy, magkinahanglan og dakong puhunan.
Gisugyot hinuon niya nga unahon pagbalhin ang overhead telecom wirings sa ilawom sa yuta sugod sa mga nag-unang dalan sa siyudad.
“He (Rama) asked me of my opinion. I told him it is too costly to put an underground wiring system for the whole of Cebu. It is too expensive. Underground wiring for power, for instance, is 10x to 15x of overhead expenses. And if you pass it on to consumers, they will not approve of it. So I told him to start with the telecommunications because that’s where you see a lot of ‘spaghetti wires.’ I think 50 percent of what you see are telecom wires no longer active,” matod ni Uy, sa usa ka media briefing niadtong May 3, 2023, atol sa Converge ICT Solutions Inc. official launch sa Boracay Island. (Gipangutana ko niya (Rama) sa akong opinyon. Giingnan nako siya nga mahal kaayo ang pagbutang og underground wiring system sa tibuok Sugbo. Kini mahal kaayo. Ang underground nga mga kable alang sa kuryente, pananglitan, 10x ngadto sa 15x sa mga gasto sa overhead. Ug kon imong ipasa sa mga konsumidor, dili nila kini uyonan. So I told him to start with the telecommunications because there you see a lot of ‘spaghetti wires.’ I think 50 percent of what you see are telecom wires no longer active.)
Si Uy, kinsa nianhi sa Sugbo sa miaging semana aron makigtagbo kang Rama, kumbinsido nga gikinahanglan sa Sugbo nga ibalhin sa ilawom sa yuta ang tanang linya sa elektrisidad ug komunikasyon isip kabahin sa disaster resiliency strategy niini aron malikayan ang dagkong mga blackout ug pagkawala sa koneksyon panahon sa mga kalamidad sama sa bagyong Odette.
“What happened to us during typhoon Odette was a bad experience for Cebuanos. Utility posts were hit and it took two months for us to recover,” matod ni Uy. (Ang nahitabo nato panahon sa bagyong Odette usa ka dili maayong kasinatian sa mga Sugbuanon. Utility posts naigo ug niabot og duha ka buwan ang pag-recover).
Matod pa sa opisyal nga ang Siyudad, pinaagi sa public-private partnership, makasugod sa pag-ayo sa mga ‘spaghetti wires’ sa mga nag-unang dalan isip nag-unang proyekto.
“Cebu, which has 150 kilometer road would require P600 million to P700 million,” matod ni Uy. (Ang usa ka kilometro nga underground wiring mokantidad og P5 ngadto sa P6 milyunes.)
Ang pagkompleto sa underground wiring system mokabat lang og pipila ka bulan tungod sa advance nga mga teknolohiya, matod niya.
Apan kon gusto sa dakbayan nga iapil ang mga secondary roads, si Uy niingon kang Rama nga magtukod og single pole policy ug hangyuon ang local government unit (LGU) nga maoy modumala niini aron ang mga provider dili maghimo og kaugalingong linya ug poste.
“The streets are for the people not for the providers,” matod niya.(Ang kadalanan para sa mga tawo, dili para sa mga provider.)
Giklaro ni Uy nga ang nahitabo sa miaging semana usa lang ka inisyal nga diskusyon ni Rama ug wala pay opisyal. Ang Converge dili usab ang magtutukod sa imprastraktura tungod kay sila usa ka fiber optic service provider.
“I am just advising them and for suitable construction companies to come up with an unsolicited proposal. But I can help them come up with a concept and find someone to build it,” matod niya. (KOC)