Nasuta sa Environmental Management Bureau (EMB) sa Central Visayas sa high levels sa presensiya sa fecal coliform bacteria mga nag-unang mga sapa sa dakbayan sa Sugbo, ang Guadalupe, Kinalumsan, Mahiga, Lahug, Estero de Parian, Bulacao, ug Butuanon.
Ang maong bacteria gikan sa hugaw sa tawo ug kahayopan.
Si Kay Espinosa sa EMB- Central Visayas nagkanayon nga dakong risgo sa panglawas sa tawo human ang gidaghanon sa fecal coliform maoy hinungdan sa daghang sakit.
Ang kahimtang sa pito ka mga sapa sa dakbayan gituki atol sa labing unang river summit nga gipahigayon sa Quest Hotel sa Archbishop Reyes Ave. kagahapon, Hunyo 2, 2022.
Si Espinosa niingon nga managlahi ang classifications sa sapa apan, ang acceptable Most Probable Number (MPN) sa fecal coliform bacteria dili molabaw sa 400 MPN,
Apan ang Kinalumsan, niabot og 3 million MPN, Mahiga naa sa 8 million MPN, Butuanon River naa sa 5 million MPN, Bulacao River sa 3 million MPN, ug ang Guadalupe ug Estero de Parian dunay 240,000 MPN. Ang Lahug River dunay 24,000 MPN.
Gawas pa kini sa ubang hugaw o mga basura nga naa sa suba.
Matod ni Espinosa, pinaagi sa maong summit, maalerto ang lokal mga kagamhanan labi na sa barangay nga mohimo og lakang sa pagpatuman sa balaod sa kalikupan.
Bisan sa kasamtangang kahimtan sa maong mga suba sa dakbayan, si Espinosa malaumon nga maulian kini ug mapalambo.
“We do not usually declare biologically dead, because as long as we have programs, projects, and work closely with our different stakeholders there is hope for our rivers,” matod ni Espinosa.