Dunay panultion nga gipasangil ngadto sa Amerikanhong magsusuwat nga si Mark Twain nga nagkanayon, "Politicians and diapers must be changed often, and for the same reason." Ang mga politiko ug diaper kinahanglan nga ilisan pirmi ug sa parehong hinungdan.
Nindot nga pagkahan-ay. Apan ang mga bati sa mga sinuwat ni Mark Twain miingon nga wa sila makakita og ebidensiya nga nakasuwat si Mark Twain niini. Sa ato pa, usa kini ka misattribution. Bisan pa kon daghan og komentaryo si Twain sa mga politiko.
Ang mga politiko naila nga dali kaayong makasaad apan di makatuman. Ang uban mabuking pa gyud. Sama niadtong mayor nga nisuroy sa usa ka bukirang barangay ug nangutana sa mga tawo kon unsay ilang problema. Ingon ang mga tawo, "Duha among problema, mayor. Una, naa mi clinic, pero way doctor."
Kuha dayon ang mayor sa iyang cellphone. Dunay gikaestorya. Pagkahuman, miingon siya, "Sulbad na inyong problema. Ugma duna na moy doctor. Unsay ikaduha ninyong problema?" Tubag sa mga tawo, "Wa lagi mi signal sa cellphone, mayor."
Sa umaabot Mayo 12, 2025, magpili ang mga Pilipino og mga bag-ong opisyales sa kagamhanang lokal ug nasyonal. Mokabat sa 18,271 ka mga posisyon ang pagailogan sa mga politiko atol sa maong eleksyon, sumala pa sa Commission on Elections (Comelec).
Kini naglakip sa 12 ka mga senador, 63 ka party-list representatives, 254 ka mga sakop sa House of Representatives nga pagapilion sa mga distrito, 82 ka mga gobernador ug 82 ka mga bise gobernador ug 792 ka mga provincial board members.
Pagapilion usab ang 149 ka mayor sa mga syudad ug 149 ka mga vice mayor sa mga syudad, 1,582 ka city councilors, 1,493 ka mayor sa mga lungsod ug 1,493 ka bise mayor sa mga lungsod, 11,948 ka mga konsehal sa mga lungsod, 32 ka mga sakop sa parliament sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM) ug 40 ka BARMM party list representatives.
Si Comelec Chairman George Erwin Garcia miingon nga mokabat sa 110,000 ka mga automatic counting machines (ACM) ang gamiton sa eleksyon sa 2025. Kini gikan sa Miru Systems Col Ltd., ang bag-ong automated election system service provider sa Comelec.
Sa Marso ning tuiga, gi-award sa Comelec ngadto sa Miru ang P17.99 bilyunes nga kontrata sa pagpalit og bag-ong automated election system alang sa eleksyon sa 2025. Hulip kini sa kontrobersiyal nga precinct count optical scan (PCOS) machines. Wa nay kandidato makaingon nga na-PCOS maong napildi sa eleksyon.
Dunay laing kontrata sa pagpalit og duha ka bag-ong printing machines balor of P600 milyones nga gamiton sa pag-imprinta og 73 ka milyon ka mga balota alang sa mid-term elections ug laing tulo ka milyon ka balota alang sa Bangsamoro elections. (edbarrita@gmail.com)