Barrita: Wiretapping gitugot ubos sa lagda sa Anti-Terrorism Act
Ang wiretapping, ang way pagtugot nga pag-intercept ug pagpaminaw sa mga pribadong komunikasyon, gidili ubos sa Republic Act No. 4200, ang Ati-Wiretapping Act.
Ang mga ebidensiya nga makuha sa mga tinugyanan sa balaod ginamit ang ilegal nga wiretapping di dawaton sa hukmanan.
Apan ang wiretapping mahimo’ng gamiton sa mga tinugyanan sa balaod sa pagpaniid sa kalihukan sa mga pundok sa mga terorista subay sa mga lagda nga giluwatan sa Korte Suprema kalabot sa Anti-Terrorism Act of 2020 (ATA) ug sa ubang mga balaod nga may kalambigitan niini.
Ang Rules on the Anti-Terrorism Act of 2020 and Related Laws (A.M. No. 22-02-19-SC) mo-epekto karong Enero 15, 2024, human sa pagpublikar niini sa duha ka mga pamantalaan “of national circulation.”
Lakip niini ang tanang mga petisyon alang sa “detentions without judicial warrants of arrest, surveillance orders, freeze orders, restrictions on travel, designations, proscriptions” ug ubang mga mando sa korte bahin sa ATA.
Gitugotan sa maong lagda ang wiretapping sa mga sakop sa mga terorista’ng pundok apan nagkinahanglan kini og written surveillance order, sinuwat nga mando sa pagpaniid, gikan sa Court of Appeals (CA).
Kon duna nay written surveillance order gikan sa CA, ang usa ka tinugyanan sa balaod o sakop sa militar mahimo nang sekretong mo-wiretap, maminaw, mo-intercept, mobasa, maniid, mo-record ug mokolekta ginamit ang bisan unsang “electronic, mechanical, or other equipment or device or technology, or any other suitable ways and means” sa tanang pribadong komunikasyon, panag-estoryahay o mga mensahe sa bisan unsang paagi tali sa mga sakop sa usa ka “judicially-proscribed terrorist organization” ubos sa ATA.
Lakip niini ang usa ka “designated person” ubos sa Section 3(e), Republic Act No. 10168, ang “The Terrorism Financing Prevention and Suppression Act of 2012” ug si bisan kinsa nga nag-atubang og kaso o gikatahapan nga nakahimo og bisan unsang krimen nga gisilotan ubos sa ATA.
Ang mga tinugyanan sa balaod ug mga sakop sa militar, sa ilang aplikasyon sa usa ka surveillance order sa CA, mahimo usab nga mohangyo nga luwatan ang usa ka “data preservation order” aron pagpugos sa usa ka service provider sa pagpreserbar sa subscriber information, traffic data, ug communication content data sa tawo nga gitumbok sa maong surveillance.
Laing mahinungdanong probisyon niini mao ang mahitungod sa “detention without judicial warrant of arrest.”
Subay sa Rule 113, Section 5, Rules of Court, ang usa ka two nga gikatahapan nga nakahimo sa mga buhat nga gisilutan ubos sa Section 4 hangtod sa 12 sa ATA ug ang si bisan kinsang sakop sa pundok, organisasyon, asosasyon nga giila nga terorista ubos sa Section 26 sa ATA, mahimong dakpon sa bisan kinsang tinugyanan sa balaod o sakop sa military nga way judicial warrant of arrest.
Apan madetinir siya sa di molapas sa gitagal ubos sa Article 125 sa Revised Penal Code. Kon dunay sinuwat nga pagtugot sa Anti-Terrorism Council (ATC), mahimo siyang madetinir hangtod sa 14 ka adlaw.
Human niini, ang usa ka designated regional trial court mahimong momando sa pagdetinir sa di molapas sa 10 ka adlaw.
Gidili ang torture, mapintas ug di tawhanong pagtratar o pagsilot atol sa imbestigasyon ug pagsukitsukit sa detinido. (edbarrita@gmail.com)