Daghang nahingawa dihang gibalita ang usa sa pinakadakong linog (8.8 magnitude) nga niigo sa Russia. Bisag layo ra ta, nagpadala kini og dagkong mga balod sa kasilinganang mga nasod sama sa Japan, ubang parte sa America lakip na ta diri sa Asya.
Wa man hinuoy natala nga grabeng naapektuhan o nasamdan, nangaguba nga edipisyo o mga kinabuhing nakalas apan milyon-milyon ang mga tawo sa lainlaing parte sa kalibutan ang gipabakwit labi na tong nanagpuyo daplin sa dagat, baybayon o sa may ubos nga bahin
Unsa man diay ning tsunami?
Ang tsunami paspas ug sunodsunod nga pagdagan sa mga higanting balod sa dagat nga resulta sa pag-irog o kalit nga paglihok sa salog sa dagat tungod sa linog, pagbuto sa bulkan labi na tong naa sa ilawom sa dagat apil mga landslide o paghulog aning meteorites.
Kusog kining balod nga modagan murag jetplane maong inig igo sa lapyahan, mahanaw ang tanan lakip mga edipisyo o dagkong kahoy kay madala man sa kahig sa tubig nga mobaha.
Ang pinakadako ug deadliest nga tsunami nga niigo diri sa atong nasod duol sa Mindanao ug Sulu ang Moro Gulf earthquake ug tsunami nga niigo niadtong Agusto 17, 1976 nga mikalas og 5 ngadto sa 8 mil.
Unsa may angay buhaton kon adunay Tsunami warning?
Kon ikaw nagpuyo daplin sa dagat, bakwit gilayon sa lugar nga taas sama sa mga edipisyo (building ) o saka sa bukid aron di ma abtan sa kusog nga paghapak sa balod sa lapyahan og dakong baha. Sayon ra sab ka masalbar kon tua ka sa taas o ibabaw sa building o kahoy.
Kon wa man gani bukid o taas nga edipisyo, paspas og dagan palayo sa baybayon bisag mga 3 ka kilometro aron di gayod maabtan.
Makatabang sab kon magpundo daan og emergency kit (flashlight, extra nga sinena, pusporo, underwear, ready to eat food, de-lata), habol, first aid kit lakip gatas kung dunay bata og mga importanteng papeles (titulo sa yuta, birth o marriage certificate, passport og uban pa).
Andama kini daan aron deĀritso na lang og bira/karga ini panahon sa emerhensiya.