Hayan magnihit ang supply sa isda sa dakbayan sa Sugbo o Metro Cebu kon padayong ipatuman ang Executive Order (EO) No. 2 Series of 2024 ni Gob. Gwendolyn Garcia.
Ang maong EO nag-ulohan og “An order prohibiting entry of wet goods in unsanitary conditions within the territorial jurisdiction of the Province of Cebu.”
Usa kini sa hinungdan nga nangreklamo ang ubang biyahidor og isda sa Cebu City Fish Market (kanhi Pasil Fish Port) gikan sa Zamboanga Peninsula.
Matod nila, ang maong EO dili makiangayong sanglit mabalda ang pag-deliver og mga fish car o closed van.
DAKPON
Si Jaime Calelo, 66, taga Zamboanga, nga nahinabi sa Superbalita Cebu, nagkanayon nga mabalda ang ilang pagtumod og isda tungod sa pangdakpon gumikan sa isyu nga ‘unsanitary.’
“It has been observed that the transport of wet goods, such as agricultural products, meats, seafood, liquids, and chemicals, often occurs in unsanitary conditions,” tipik sa EO 2.
Ang mando naglista sa dili maayo nga mga kondisyon sama sa paggamit sa bukas nga mga sudlanan (banyeras) o recycled leaking styrofoam, nag-awas nga mga sudlanan, dili husto nga drainage, presensya sa hugaw o debris, dili maayo nga mga materyales sa pagputos, ug dili husto nga bentilasyon.
Dugang sa EO 2, kini nga mga kondisyon “pose significant risks to public health and safety,” including the “spread of foodborne illnesses, environmental hazards, traffic accidents and unpleasant orders.”
Matod ni Calelo, dili malikayan nga dunay motulo nga tubig kay alang kini sa ‘water break’ sa sakyanan tungod sa kalayo sa biyahe.
Apan dason niya, limpiyo ang ilang dalang isla human silyado kini sa ilang closed van o mga wing van. Gawas pa, doble ang putos sa ilang sudlanan nga styrofoam.
Ug inig abot na sa fish market ablihan hinungdan nga dili baho, dili sab hugaw.
Si Calelo niingon nga ang mga isda nga ilang gidala dakog ikatabang sa supply sa Sugbo ug nasayod usab siya nga kini i-distribute sa kamerkadohan sa Kalungsoran sa probinsiya ug Metro Cebu.
Gibutyag ni Calelo nga kon kusog ang biyahe, dunay 10 ka mga dagkong trak sa isda matag adlaw ang moabot sa merkado sa isla sa dakbayan sa Sugbo gikan sa Zamboanga.
“Dili ni bongbong o binuthan among isda. Niagi ni sa BFAR (Bureau of Fisheries and Aquatic Resources) Zamboanga to Cebu,” dugang ni Calelo.
Si Ralph Rosaraga, truck boy ug taga Zamboanga nga nahinabi sa Superbalita Cebu, nagkanayon nga nasahol sab sila.
Matod niya, imbes adto sa Oslob port modunggo gikan sa Dapitan City Post sa Zamboanga del Note nga dali o barato nga rota padulong sa dakbayan sa Sugbo, ang anha na lang sila mosakay og barko nga direkta modunggo sa pier sa dakbayan sa Sugbo aron paglikay sa dakop kon moagi sa dan sa probinsiya sa Sugbo.
Dugang niya, dunay uban mga fish car nga niagi sa Oslob port apan gipabalik sa isyu sa pagtulo sa tubig sa dan.
Nasagmuyo sila human dili hugaw ilang isda, dili sab baho, dili na makasulod sa Sugbo.
KUWANG
Si Era Ariosa, 62, trabahante sa fish port, nagkanayon luoy ang mga ordinaryong mamalit og isda sanglit dako kaayo tabang ang mga isda gikan sa Zamboanga.
Dugang niya, ang mga isla sa Bohol ug amihanan sa Sugbo kulang alang sa supply sa dakong konsumo sa Sugbo.
Ang supply sa Negros ug sa Bantayan gamay ra gyud kaayo, dugang ni Ariosa
“Nakasabot mi aning sentimento sa mga biyahidor. Kay kining mga isda gisulod sa close van, wing van naka-freezer, limpiyo kumparar anang mga baboy gi-deliver baho, manok, atong masundan sa sakyanan,” dugang ni Ariosa.