Taliwala sa nagsunod-sunod nga mga linog ug pusot-pusot nga mga bagyo, nagkalandrakas sab ang hunahuna sa mga katawhan mahitungod sa klase ug way klase.
Tungod sa mga “aftershocks” sa linog nga mokalit lang pag-igo maadlaw, magabii o makadlawon, unya nabalisa pag-ayo ang mga tinugyanan sa kahimtang sa mga katawhan ingon man sa sitwasyon sa mga building, makalibog usahay kon unsay tumanon - magklase ba o dili.
Matod pa sa lagda, gitagaan ang mga LGUs sa katungod pagdeklarar nga way klase kon dunay kalamidad o bisan unsang hinungdan nga sa ilang pagtuo makaapekto sa kahimtang o seguridad sa mga katawhan.
Tungod niini, adunay mga mayor nga dali ra kaayo mopagawas sa mga order nga nagdeklarar og “suspension of classes” pero way klaro kon kanus-a ilibkas tungod tingali sa hinungdan nga mokalit man lang og igo ang mga “aftershocks” sa linog nga usahay kusog ug usahay sab hinay lang. Hinay man tuod ang uyog o tay-og pero dugay sab mahuman, mao nga delikado kaayo sa mga building nga mohagsa kini. Ang ubang mga mayor madugay makapagawas sa ilang order tungod kay maghulat pa sa mando sa mga opisyales sa kagamhanan.
Gusto sa mga mayor nga maseguro ang kaluwasan sa mga katawhan, labi na ang mga bata ug tigulang pero tungod sa daghang mga hinungdan, malangan ug dili gyud madali ang pagpagawas sa maong kamandoan sa “way klase o trabaho.”
Dili sila gusto mahayan kon dunay mahitabo sa mga katawhan, pero dili sab sila gusto maakusar nga paspas ra kaayo momando og way klase o trabaho. Maayo man tuod ang rason nga gihatag na sa mga LGU ang katungod sa pagdeklarar og way klase o way trabaho, pero nakahatag gihapon kini og kalisod sa mga hingtungdan ug ang resulta - kalibog ug kabalisa.
○ ○ ○
Tungod sa ilang bug-at nga tahas nga pagseguro sa kaluwasan sa mga katawhan, kinahanglan gyud unta nga kanunay nagsunod ang mga mayor sa kasamtangan nga sitwasyon sa ilang tagsa-tagsa ka mga lugar, kanunay andam sa mga gikinahanglan nga mga gamit, ekipo ug kahimanan kon moigo gyud ang trahedya o katalagman.
Pero kasagaran mahitabo, andam sila sa papel o sa ilang report ngadto sa kaulohan pero sa akto gyud, dili tungod kay dunay daghang kakulangan.
Dili sila makapagawas dayon sa pundo alang niini tungod kay mahadlok sila sa kaestrikto sa COA unya imbes ang ilang hunahuna ug tumong alang sa kaayuhan ug kaluwasan sa katawhan, basin og mag-atubang pa hinuon sila og kaso sa COA.
Diha bitaw mayor kaniadto, gihangyo sa mga kaparian ug mga relihiyuso nga ipaatiman ang naglubak-lubak nga kalsada nga maoy agian sa prosesyon sa umaabot nga kasumaran sa pista. Kon buhaton gyud nila ang hustong proseso sumala sa balaod, dili na gyud maapas pa ug dili na maayo ang naglubak-lubak nga kalsada panahon sa prosesyon.
Tungod kay relihiyuso man sab ang mayor, nimando dayon kini nga ipatrabaho ang maong kalsada sa usa ka lokal nga kontraktor ug gibayran kini dayon tungod kay dinalian lagi ang katuyoan, bisan pa man kon wala tumana ang husto nga proseso. Pipila ka tuig ang milabay, nakalimtan na sa mga katawhan ang maong panghitabo, pero demalas lang kay nadiskubrehan kini sa kontra sa politika sa mayor.
Giutingkay kini ug nahibaw-an nga walay pagtugot sa sanggunian ang gipatrabaho sa mayor nga kalsada.
Ang resulta - gipasakaan sa kaso ang mayor ug napahamtangan gyud sa hustong silot, apil na ang pinakasakit nga sentensiya sa mga politiko - perpetual disqualification to hold public office. Mao nay giingon nga maayo unta ang katuyoan pero mahimo lang gihapon kasohan.