Dunay gusto makig-pustaanay kon molusot ba kuno sa Senado ang Divorce Bill nga gikan sa Ubos Balay-Balauranan.
Apan milabay na lang ang pipila ka gutlo, wa gyod bisan usa nga nidawat sa iyang hagit.
Ngano man?
Tungod kay kasagaran sa iyang gihagit, aduna nay lig-on nga pagtuo bahin sa maong isyo. Matod pa, segurado kuno nga mamatay ang Divorce Bill sa hawanan sa Senado.
Unsay rason niini?
Matod pa, gusto ipakita ug ipamatuod sa namunoan karon sa Senado nga aduna silay lig-on ug ligdong nga baruganan nga lahi sa baruganan sa mga namunoan sa Palasyo. Duna kuno silay gawasnon nga baruganan nga mosupak o mouyon kon maoy ilang gituhoan nga husto ug dili kay igo lang mosunod sa mando sa Palasyo.
Matod pa usab, kasagaran sa mga senador supak sa diborsiyo ug dili sila mosugot nga molusot kining plano nga balaudnon sa ilang panahon.
Laing rason nga mamatay ang maong balaudnon kay nasayod sila sa baruganan sa Simbahan ug dili sila makatugot, labi na kadtong molansaray karong 2025, nga masuko ang mga Katoliko ug ang simbahan kanila.
Pero ang labing bug-at nga hinungdan nga walay midawat sa maong hagit - ang mga gihagit pulos walay kwarta.
○ ○ ○
Bisan tuod dili angay nga ikomparar ang mga pamatasan sa mga Katoliko sa pamatasan sa mga taga-Iglesia panahon sa piniliay, kay napakita na man sa mga taga-Iglesia ang ilang gitawag og “block voting” o hiniusang boto, pero dili ikalalis nga lisod usab paminawon sa usa ka kandidato nga mohagit sa baruganan sa mga Katoliko.
Dako kaayo nga impluwensiya ang kaparian ngadto sa katawhan, ilabi na gayod sa mga layo nga mga lugar sa nasod. Dili kalikayan nga maapektuhan gyod ang pagtuo sa katawhan kon ang kaparian na ang magsugod og tagawtaw batok sa diborsiyo. Ang maong kausaban mahimong sabton nga dili botohan sa umaabot nga piniliay tungod kay wala na kini mahisubay sa tinuhoan sa simbahan.
Kinsa may nayabag nga politiko nga andam makig-away sa simbahan? Dili ba mas maayo pa sa usa ka politiko ang makigtambayayong kay sa makig-away sa simbahan?
○ ○ ○
Sama sa nabahin na karon sa duha ka grupo ang mga politiko sa nasod.
Usa ka grupo sa admin ug laing grupo sa oposisyon.
Tungod kay ang piniliay sa 2025 kay gitawag man og mid-term elections, ang piniliay himuon lang sa 12 ka mga senador, miyembro sa Ubos Balay-Balauranan, gobernador, naog ngadto sa mga mayor.
Buot ipasabot, walay labot sa piniliay ang presidente ug bise presidente.
Kadtong mga sakop sa admin party dako kaayo og puruhan nga modaug sa piniliay kay mahisakop man sila sa grupo sa presidente samtang kadtong naa sa oposisyon adunay bug-at kaayo nga problema tungod sa kagastohan sa kampanya.
Kining nahitabo karon sama sa nahitabo sa politika kaniadto nga nabahin lang sa duha ka partido - liberal ug nacionalista.
Pangutana - maayo ba ang gitawag og 2-party system o mas maayo ang multi-party system?
○ ○ ○
Daghan pa ang bugas nga mausik sa pamolitika sa atong nasod kay lima singko ang gitawag og balimbing. Dali ra kaayo motabok ang usa ka politiko ngadto sa laing partido. Lisod pangitaon ang lig-on nga prinsipyo sa politika karong mga panahona. Kon asa ang daghang kwarta, adto magpanon og balhin ang mga partido. Sama sa sulog magpa-anod-anod lang ang mga partido.
Parehas ra sab kini sa mga partido nga dali ra kaayo mosulod sa alyansa, ug dali ra kaayo mawagtang ang lig-on ug gawasnon nga prinsipyo. Kon kinsa ang namunoan, magpanon dayon ang mga partido sa pagtabok.
Bisan gani ang gituhoan kaniadto nga mga partido nga adunay gawasnon nga baruganan ug lig-on ug mga pinsipyo nakita man nga makamao sab nga modula sa hugaw nga pamolitika.
Pananglit ang PDP-Laban nga adunay istrikto nga pamaagi sa pagdawat sa mga miyembro nahimo nga kataw-anan kay ilang gitugotan ang usa ka dakong opisyal sa grupo nga modawat sa bag-ong mga miyembro sa short-cut nga paagi.
Samtang gihimo ang pipila ka adlaw nga “briefing and lectures” aron makasulod ang bag-ong mga sakop, tungod kay mao kini ang nalatid nga pamaagi, ila sab nga gitugotan ang Speaker of the House nga modawat sa mga bag-ong miyembro bisan kon wala moagi sa pipila ka adlaw nga “briefing and lectures” ug gihimo na lang lima-singko ang pagsaka sa kamot. Diha bitaw higayon nga gihimo kini nila samtang nag-shorts lang ang nag-hural hasta ang mga mihural. Nahimo sila nga mga instant members bisan kon wala moagi sa naandan nga proseso.
Nganong nahimo man kini?
Tungod kay nahulog kini sa gitawag og “weather-weather” lang, sama sa gapnod nga paanod-anod lang sa sulog.