Ang pamahayag ni Bise Presidente Sara Duterte bahin sa iyang Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth (SALN) nibuhi sa dugay na nga hisgutanan bahin sa transparency ug accountability sa gobiyerno.
Sa iyang mga pulong nga, “Huwag na niya silipin. Diyos ko… Ilagay na niya sa harap niya at pag-aralan na niya ng maayos kung ano man yung gusto niyang gawin,” adunay tono nga daw nagsalikway sa katuyoan sa maong dokumento.
Ang SALN — dili lamang papel nga dokumento, apan simbolo sa pagkamatinud-anon ug pagsalig sa katawhan. Kon tinuod nga wala’y ikatago ang usa ka opisyal, dili ang pagtan-aw sa iyang SALN ang makapahasol kaniya, kondili ang kahayag nga makapamatuod sa iyang integridad.
Ang appointment ni Justice Secretary Jesus Crispin “Boying” Remulla isip bag-ong Ombudsman nagdala sab og bagong panan-aw sa pagpatuman sa reporma batok sa korapsiyon. Ang iyang plano nga buksan pagbalik ang access sa SALN sa mga opisyal sa taas nga lebel, lakip na sila ni kanhi Presidente Rodrigo Duterte, Presidente Ferdinand Marcos Jr., ug Bise Presidente Sara Duterte, usa ka lakang alang transparency.
Ang pagkahimong abli sa impormasyon dili pasabot sa pagpanghilabot, kondili sa pagpanalipod sa interes sa katawhan nga nagbuwis ug nagpaabot sa matinud-anong serbisyo. Ang mga lider nga andam nga ipakita ang ilang tinuod nga kahimtang sa kinabuhi ug pinansyal nga sitwasyon mao ang mga lider nga adunay tinuod nga baruganan.
Ang pagsunod sa prinsipyo sa transparency mao ang lig-on nga sukaranan alang sa malambuon ang nasod—usa ka nasod nga nagsubay sa balaod ug nagbarog sa hustisya.
Sa katapusan, ang isyu dili lang bahin sa kinsa ang Ombudsman o kinsa ang panghisgutan nga opisyal. Kini labaw pa nga bahin sa pag-angkon pag-usab sa moral nga kredibilidad sa atong sistema sa panggobiyerno. Ang katawhan adunay katungod nga makakita sa kahayag sa katinuoran ug ang mga opisyal adunay katungdanan nga mosugat sa kahayag nga walay kahadlok.