Ang linog nga niigo sa amihanang bahin sa Sugbo makapabalaka nga pahimangno nga ang kalig-on sa yuta ug kaluwasan sa mga lumulupyo dili angay ipasagad. Apan taliwala sa kabalaka, labing importante nga magpabilin ang hapsay nga proseso sa pagpasig-uli. Dili kini panahon sa padalus-dalos nga desisyon nga nagkinahanglan nga adunay pakig-alayon, ug scientific nga pagtuon aron magiyahan sa mga angayang himuon.
Gipahinumdoman ni Office of Civil Defense (OCD) 7 Director Joel Erestain nga dili ang mga Local Government Unit (LGU) lang ang angay modeklarar og “no-build zones.”
Ang maong desisyon kinahanglan ibase sa klaro ug siyentipikong datos nga gikan sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology (Phivolcs) ug Mines and Geosciences Bureau (MGB). Kini nga mga ahensiya adunay teknikal nga kapasidad ug mga instrumento aron masayran kon lig-on ang yuta o kinahanglan nga likayan kon adunay estraktura nga itukod.
Kon tugotan nga ang LGU lang magpatuman og “no-build zones” nga walay klarong siyentipikong basehanan, mahimong makamugna og kalibog. Ang urban development ug disaster mitigation kinahanglan magbase sa datos, dili sa kabalaka o pulitikal nga konsiderasyon. Importante sab nga i-update ang hazard maps.
Sa laing bahin, ang rekomendasyon sa OCD alang sa usa ka “rebuilding blueprint” nga magpahimutang sa updated risk data ug mas lig-on nga building standards, usa ka maayong lakang padulong sa mas luwas nga pagpanginabuhi. Dili lang kini bahin sa pagtukod pag-usab sa mga balay ug imprastruktura, apan sa pagtukod pag-usab sa pagsalig sa publiko.
Ang koordinasyon tali sa Phivolcs, MGB, OCD, ug mga LGU mao ang yawe aron maseguro nga ang kalambuan sa Amihanang Sugbo magpabilin nga luwas, lig-on, ug makasugakod sa mga hulga sa kinaiyahan. Sa katapusan, ang siyensya ug responsableng liderato mao gyud ang labing lig-on nga pundasyon sa kaluwasan ug kalig-on sa komunidad.