Karon adlawa mao ang usa ka buwan nga kasumaran sa nahitabo linog niadtong gabii sa Septiyembre 30, 2025, diin ang mga lungsod sa tumoy nga bahin sa Amihanang Sugbo ang grabe’ng naapektuhan.
Sa pag-igo sa magnitude 6.9 nga linog sa Sugbo, daghang mga estraktura ang nangahugno, mga yuta nga nangliki, ug kinabuhi nga nakalas nga nagbilin og danyos nga mokabat sa P2 bilyunes.
Matod ni DSWD Secretary Rex Gatchalian nga moabot sa 27,375 ka pamilya nga gilangkuban sa 110,408 ka mga indibidwal gikan sa pito ka lungsod ang grabeng naapektuhan. Usa ka bulan ang milabay sa dihang hapit na matulog ang kadaghanan sa mga Sugboanon, nikurog ang yuta sa hilabihan.
Sa Sitio Looc, Barangay Nailon, Bogo City diin nakit-an ang usa ka bahin sa onland extension sa Bogo Bay Fault, gihulagway nila ang kagubot nga sama'g usa ka eksena gikan sa sine. Naghilak ang mga bata, nagsinggit ang mga tawo sa pangalan sa ilang mga minahal. Nagdali ang kasilinganan paingon sa taas nga dapit. Nag-uwang ang mga iro ug nangatumba ang mga motorsiklo samtang nangliki ang dalan.
Sa dihang mihunong ang pagkurog, mibundak ang kusog nga ulan, naghimo sa gabii nga mas taas ug mas ngitngit pa kaysa kaniadto.
“Kaingon ko, paita sa mga taw no, naglakaw nga murag way kapaingnan. Murag naa sa salida,” matod ni Glenda Lipasana, usa ka residente sa Sitio Looc.
Ang balay ni Lipasana nagbarog ibabaw sa fault line. Usa siya sa 44 ka residente kansang mga balay gideklara nga delikado puy-an. Usa sa grabe’ng na-trauma sa maong katalagman kining tagsulat diin atol sa linog didto ako sa ikalimang andana sa hospital uban sa akong asawa ug sa akong anak babaye nga mabdos kay gi-scheduled nga operahan pagkaugma Oktubre 1, 2025.
Naghigda ako sa hospital bed nga adunay dagom nga gitusok sa akong bukton para sa dextrose dihang niuyog ang building. Ninaog ko sa katre og naggakos na lang ming tulo sa akong asawa og anak og nag-ampo nga unta mohunong na ang linog ug tuod man mihunong pagkahuman sa pipila ka segundos.
Human sa hitabo, namuwa og maayo ang wala nga mata sa akong asawa ug mao to nisaka na diay ang iyang blood pressure. Samtang ang akong anak nga nagsabak og usa ka buwan kapin niadtong tungora, gioperahan sab tungod sa gitawag nga ectopic pregnancy tulo ka adlaw human ko nakagawas sa tambalanan. Mao unta kadto akong unang apo.
Apan bisan pa man, dako namong pasalamat sa Ginuo tungod kay gidungog niya ang among pag-ampo ug nihunong og tay-og ang building og ania kami karon nagginhawa pa. Human sa hitabo, niabot sa akong hunahuna unsa kaha no kon paglinog naatol nga gioperahan ko biyaan man tingali sa mga doktor, samtang ako mahabilin sa operating room di makahimo sa pagdagan tungod sa anesthesia nga giturok sa akong lawas.