Editoryal: Teenage pregnancy misaka

Editoryal: Teenage pregnancy misaka
EDITORYAL
Published on

Ang Adolescent Pregnancy Prevention Bill (Senate Bill No. 1979) nakapukaw pag-usab sa hisgutanan nga naghatag og pagtagad, dili lang kini usa ka lokal nga isyu apan global nga suliran.

Base sa gipagawas nga data sa Philippine Statistics Authority (PSA), gikataho nga ang mga batan-ong inahan naglangkob og 9.8 porsyento sa tanang narehistrong nanganak niadtong 2023. Gihulagway nga alarming ang gidaghanon ug nakita ang dakong panginahanglan og lehislatibo nga lakang ug interbensyon sa katilingban aron kini kaminusan.

Sa 2023, adunay 142,276 nga mga bata nga gipanganak sa mga inahan nga nag-edad og 19 paubos, samtang adunay 47,276 nga mga natawo nga ang mga amahan mga batan-on, nga naglangkob lamang sa 3.3 porsyento sa total nga narehistrong pagpanganak.

Ang pagmabdos sa mga batan-ong inahan nagpabilin nga nag-edad og 5 hangtod 19 anyos, nagdugang og mga 9.6 porsyento sa tanang narehistrong pagpanganak. Kabahin usab ang mga inahan nga may edad nga ubos sa 15 adunay labing taas nga porsyento sa mga nanganak diin 96.5 porsyento niini nga mga pagpanganak nahitabo gawas sa kasal. Kini nga trend nagapadayon sa mga inahan nga may edad 15 hangtod 19, diin 91.1 porsyento nga nimabdos.

Samtang ang World Health Organization (WHO) dugay nang nipasidaan nga ang pagbuntis sa kabatan-onan usa ka isyu nga adunay lawom nga epekto sa panglawas, katilingbanon, ug ekonomikanhong aspeto. Alang sa mga bata nga may edad 17 paubos, ang mga komplikasyon nga may kalabutan sa pagbuntis nagdala og dako nga risgo sa inahan ug bata, sa labing grabe nga kaso, maternal ug infant mortality.

Ang kasagaran sa pagbuntis sa kaba­tan-onan sa Pilipinas nagapakita sa ka seryuso sa sitwasyon nga usa ka hagit sa katilingban ug kultura.

Sagad sa hinungdan niining problema gumikan sa limitado nga kahibalo mahitungod sa reproductive health, kakuwang sa family planning services, ug mga sosyo-kultural nga norms nga mahimong magpadayon sa sayo nga pagbuntis.

Kining mga hinungdan kasagaran mosumpay sa ekonomikanhong kakuwangan nga nagbilin sa mga batan-ong inahan sa limitadong oportunidad alang sa edukasyon ug trabaho nga sa katapusan magpadayon ang cycle sa kapobrehon ug dili patas nga oportunidad.

Ang Adolescent Pregnancy Prevention Bill usa ka mahinungdanong lakang sa tinguha sa pagkunhod niadtong kabataan nga sayo momabdos nga naghatag og risgo sa ilang panglawas ingon man sa ilang kaugmaon.

Ang kalampusan sa maong balaudnon mag-agad kon unsa ka lig-on sa implementasyon, padayon nga kampanya sa pagpasabot sa publiko, ug dedikasyon sa pagpatuman niini.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.

Videos

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph