Giila ang Isla sa Bantayan nga ‘egg basket’ sa Sugbo, nga nagsuplay og mga itlog dili lang sa Sugbo, lakip na sa mga silingang lalawigan, sama sa Negros.
Apan ang nagpadayong El Niño phenomenon naghatag og dagkong mga hagit sa industriya sa itlog sa manok, nakaapekto sa produksiyon ug panginabuhian sa mga mag-uuma.
“Tungod sa kainit, nanga heatstroke ang among mga manok. Sa usa ka adlaw naay mamatay usa or duha pero dili permi,” matod ni Joseph Allan Pastoril, presidente sa Bantayan Island Livestock and Hog Raisers Association (BILHRA).
Bisan pa niini, nisangpot kini sa pagbarato sa presyo sa itlog tungod kay nag over supply na busa sila apektado.
Nag-atubang usab sila sa mga hagit sa panalapi, tungod kay, sumala ni Pastoril, ang gasto sa pagpakaon matag kilo mas taas kaysa presyo sa mga itlog matag kilo.
Agi’g tubag sa El Niño, maayo ang pag-atiman sa mga manok, gihatagan og bitamina ug supplements kaduha sa usa ka adlaw aron malikayan ang heat stroke ug uban pang mga sakit nga may kalabutan sa kainit.
Ang lokal nga komunidad, nga nagsalig pag-ayo sa industriya sa itlog alang sa trabaho, gibati usab og kabug-at.
Tungod sa pagkunhod sa produksiyon, ang mga poultry farm kinahanglan nga motangtang og mga trabahante o kunhuran ang ilang mga oras, nga mosangpot sa pagkawala sa maayo nga kita alang sa ilang mga pamilya.
MIBARATO
Ang kawalay kasiguruhan nga naglibot sa gidugayon ug kakusog sa El Niño, nagpasamot niini nga mga isyo.
“Nag oversupply mi karon, 60% among gina supply every day sa Cebu and Negros, naa man sad gud traders gikan sa Mindanao nga mag supply sa Cebu,” matod ni Pastoril.
Gidugang usab niya nga tungod sa sobra nga suplay sa mga itlog, ang mga mag-uuma sa manok midangop sa pagbaligya sa ilang stock sa mas ubos nga presyo o bisan sa paghatag niini tungod sa kadaghan.
Ang mga itlog adunay duha lamang ka semana nga estante sa kinabuhi sa dili pa kini madaut.
Niabot na sa 20% ang pagkunhod sa presyo sa itlog. Sa miaging tuig, tag 6 pesos ang ilang baligya sa itlog matag usa, itandi sa P5.40 karon.
Nius-os usab ang kantidad sa matag tray sa itlog gikan sa 180 pesos sa miaging tuig ngadto sa P170 karong tuiga.
Tungod niini, naningkamot sila nga ibaligya kon unsay naa naa nila aron mapadayon ang pipila nga kapital.
“Nag-iyahay na lang mig baligya kay aron naa mi makita. Nigagmay ang itlog ug ni barato sad ang presyo maong alkansi mi,”matod ni Pastoril
Wala silay problema sa tubig tungod kay aduna silay igong suplay ug sila nagmintinar og mga lakang sa tubig.
Ang El Niño, nga gihulagway nga dugay nga ting-init ug dili maayo nga mga pattern sa panahon, grabe nga nakaapekto sa mga kalihukan sa mga manukan sa isla.
Bisan pa kon adunay suplay sa tubig, bitamina, ug mga suplemento alang sa mga manok, ang sitwasyon nagpabilin nga lisod.
“We are appealing for financial support or subsidies because that is what we need right now,” dugang ni Pastoril. / CAV