NAGPANGAGOT ang ngipon ni Apyot sa tumang kalagot kang Estoy, iyang kumpare, ning buntaga. Tiaw mo bay duha na ka tuig nga wala na silay maayong pagtinagdanay. Gikuha niya ang hait niyang sundang nga bag-o lang niyang gibaid. Ning higayuna dili niya binlan og gininhawa si Estoy.
Gitambagan si Apyot ni Mercy nga dili magpadala sa iyang kasuko tungod sa kasina. Si Mercy asawa ni Apyot ug kanunay nga nagpatunga sa higayon nga mokuha og sundang si Apyot aron pahimungtan si Estoy. Nasuko si Apyot kang Estoy kay nagpatukod ang naulahi og bag-ong tindahan. Wa kini ikalipay ni Apyot ug nagpanglantawan niya nga makulban sila sa kaldero. Ang mga suki sa ilang tindahan adto na mopalit sa tindahan ni Estoy-Libeth tungod sa kabarato sa mga baligya niini.
“Ayaw pag-iningon-ana, Pyot, uy! Mabilanggo ka baya!” matod ni Mercy nga gikuyawan. “Ayaw padala sa imong kasuko tungod lang sa kasina. Di man kita makabuot sa tawo kon asa siya mopalit. Simbako, labangon og siyam ka lawod, kon mapriso ka, lain na unya ang mamentana!”
Nalukmay si Apyot sa gipamulong sa iyang asawa. Giuli niya ang sundang sa sakuban niini.
Nanang pagka hapon nanguha si Apyot og daghan nga dagkong mga bato.
“Hoy, Apyot, unsaon man nimo kanang dagkong mga bato?” ni Mercy. “Ayaw kog ingna nga imong hapsan og bato ang ulo ni pare nimo Estoy!”.
“Dili, uy!” tubag ni Apyot. “Adro ko sa dagat ugma. Maghimo kog mga gango o amatong didto aron puy-an kinig daghang isda. Kon buligan sa kahitas-an, makabaligya ta ug libre pa sa sud-an.”
Pagka sunod adlaw, sayo sa buntag miadto si Apyot sa dagat. Gipangtapok niya ang mga dagkong bato aron himuong gango. Apan nahikurat siya kay iyang nakita si Kumpare niya Estoy nga dinha gyud sa duol niya ug naghimo sab kinig mga gango samtang nagtutaghoy. Misantop sa hunahuna ni Apyot nga si Estoy usa ka masinahon nga pagka tawo. Gipasagdan lang niya kini. Misaad siya kang Mercy nga dili na lang manghilabot sa iyang kumpare.
Human sa ilang gibuhat nga daghang mga gango nag-iyahay silag pamauli.
Paglabay sa tulo ka buwan miadto si Apyot sa dagat aron bukaron ang iyang mga gango. Nahingangha siya kay diha sab si kumpare niya Estoy. Sa hunahuna ni Apyot, ingon sa gituyo kini ni Estoy aron siya palaguton. Nakita ni Apyot nga daghan og suhot ang mga gango ni Estoy. Dunay kitong, danggit, bunog, ug ubod.
Unya gisugdan ni Apyot pagbukad ang iyang mga gango. Dako ang iyang katingala kay gamay kaayo og sulod ang iyang gango. Kasagaran mga tangkig ang sulod sa iyang mga gango. Naminti si Apyot sa tumang kalagot. Dako ang iyang pagtuo nga si Estoy nanghilabot sa iyang mga gango ug gibutangan kinig dagang mga tangkig.
Nagdali nga mipauli si Apyot sa ilang balay nga gikahibulong ni Mercy.
“Hoy, Apyot, kasayo god nimong mipauli?” ni Mercy.
Wala motingog si Apyot. Hinunoa gikuha niya ang sundang aron pahimungtan si Estoy. Mobalik siya sa dagat.
Apan nadunggan niya nga may tawong nangayog katahuran. Midungaw si Apyot sa bentana ug nakita niya si Estoy nga nagsangkiig sa dakong bukag nga puno sa nagkalainlaing klase sa mga isda.
“Pre Apyot, dia ko kay bahinan tika ning akong kuhang mga isda. Nakita man god nako nga way suhot ang imong mga gango,” ni Esyot nga daling mipahimutang sa bukag sa yuta sa tugkaran nilang Apyot.
Nanaog si Apyot nga nagbitbit gihapon sa sundang.
“Yuna ra god, unsaon man na nimong sundang, Pre?” Nangutana si Estoy.
“Ah, kuan, Pre. Mamutol kog bakhaw kay akong ilawog sa binuhi kong kanding ug baka ang mga dahon.” Dali nga nakahunahunag rason si Apyot.
Nahuwasan si Apyot sa iyang gibating sakit sa dughan sud sa dugay nang panahon. Ang iyang pagka masinahon maoy iyang sakit. Ug karon nakita niya si kumpare niya Estoy nga usa diay ka maayong tawo. Misantop sa iyang hunahuna ang mga pulong ni Mercy nga dili gayud sila makabuot kon asa palit nga tindahan ang tawo; sama sa mga isda kon kang kinsang gango sila mosulod. (KATAPUSAN)