Ang pag-ayo sa mga pantalan nga naigo sa linog sa amihanang Sugbo gilaumang magsugod sa 2026, sumala sa usa ka opisyal sa Cebu Port Authority (CPA) kaniadtong Biyernes, Oktubre 10, 2025.
Matud ni CPA Commissioner Jose Emery Roble, gikompleto pa sa ahensya ang ilang assessment ug planning stages, samtang ang Department of Transportation (DOTr) nag-isyu og marching orders aron mapadali ang pag-ayo ug pagtukod pag-usab sa mga nadaot nga pasilidad sa pantalan.
Niadtong Biyernes, nagpahigayon ang CPA og usa ka coordination meeting uban sa mga opisyales sa lungsod sa San Remigio ug mga shipping operators aron hisgutan ang mga operational adjustments, safety measures, ug ang pagpadayon sa maritime transport services.
Ang magnitude 6.9 nga linog kaniadtong Septiyembre 30 grabeng nakaapekto sa Hagnaya Port sa Barangay Hagnaya, San Remigio, nga nagserbisyo sa mga pasahero nga moadto sa Bantayan Island, usa sa mga premier tourist destinations sa probinsya.
Giingon ni Roble nga adunay usa ka bahin sa dunggoanan sa Hagnaya Port nga nilubog, hinungdan nga ang tubig sa dagat mosaka lapas sa loading area sa panahon sa high tide (taob).
Kini nga panghitabo nakaapekto sa pagdiskarga ug pagkarga sa mga kargamento ug pasahero.
Ang kasikbit nga mga pantalan, lakip ang Tabogon Port sa lungsod sa Tabogon ug Polambato Port sa dakbayan sa Bogo, nakaangkon usab og structural damage, nga naghimo sa pipila ka mga ramps ug berthing areas nga dili na magamit.
Matud ni Roble, usa na lang ka dunggoanan sa Hagnaya Port ang magamit sa operasyon sa panahon sa high tide.
“However, the process — including evaluation, procurement, and bidding — will take months before full rehabilitation starts,” matud ni Roble sa usa ka interview human sa Philippine Coastwise Shipping Association General Assembly niadtong Biyernes.
Sa coordination meeting, nga gipangulohan ni CPA General Manager Kit Comendador, nagkasabot ang mga opisyales sa mosunod nga mga safety protocols alang sa temporaryong paggamit sa Hagnaya Port:
• Ang mga barko gikan sa Island Shipping Corp. ug Asian Marine Transport Corp. (Shuttle Ferry) kinahanglan mogamit sa nahabilin nga mga berth nga magpulipuli, tungod kay ang usa ka RoRo ramp dili na magamit.
• Sa panahon sa high tide, ang ramp ra sa pinakatuo ang gamiton alang sa loading ug unloading sa mga rolling cargo ug mga pasahero.
• Ipatuman ang direkta nga loading ug unloading; samtang ang pag-park o pag-istambay sa mga rolling cargo sulod sa lugar sa pantalan gidili.
• Ang pantalan ipaubos sa periodic inspection, ug ang operasyon mahimong suspendihon depende sa makita sa structural integrity niini.
Sa pagkakaron, ang Hagnaya Port nagpadayon sa operasyon ubos sa temporary berthing permits, apan usa ra ka dunggoanan ang gamiton sa panahon sa high tide aron malikayan ang disgrasya.
Samtang, ang mga kadaut sa Polambato Port nakabalda sa daghang mga shipping routes tali sa Cebu ug Masbate o Samar, ug Bantayan Island, nga nakaapekto sa operasyon sa mga kompanya sama sa Lite Shipping ug Cokaliong Shipping Lines, hinungdan nga ang uban temporaryo nga gibalhin sa Maya Port sa Daanbantayan ug Kawit Port sa Medellin, diin ang mga pasilidad nagpabilin nga intact. / EHP