Ang mga lumolupyo sa Purok Tangkong 1 sa Barangay Hagnaya, sa lungsod sa San Remigio, nanghangyo og lugar nga kabalhinan ug hinabang alang sa pagpatukod og balay human sila nakasinati og pagpang-liki sa yuta sa ilang lugar diin naghinay-hinay usab og kaunlod ang ilang panimalay, nunot sa magnitude 6.9 nga linog nga miigo sa amihanang Sugbo niadtong Septiyembre 30.
Si Rowena Lastomin, presidente sa Barangay Health Workers (BHW), sa usa ka interbyu sa SunStar Cebu niadtong Biyernes, Oktubre 17, 2025, niingon nga daghang bahin sa ilang komunidad sa baybayon ang nagsugod na sa pag-unlod, nga nakapabalaka sa mga lumolupyo sa posibleng dugang kadaot o pagdahili sa yuta.
Si Lastomin, nga na-apektohan usab sa pag-igo sa Bagyong Yolanda niadtong 2013, hinuon niingon nga daghang mga residente ang nagpanuko sa pagbalhin tungod kay ang ilang panginabuhi nagdepende sa panagat ug sa Hagnaya port.
“Ako usa man sad ko sa narelocate sa Yolanda, niuli gihapon ko diri kay naa man among panginabuhi,” matud niya.
“Mao na nga kung ma-relocate gani, ang panginabuhi naa pud,” siya midugang.
Iyang giawhag ang gobyerno sa pag-ila sa luwas nga relocation site alang sa mga pamilya nga nagpuyo duol sa fault line.
“Relocation area ra gyud mao ra gyud nga immediate nga tabang (among pangayuon) labi na gyud tong mga area nga naagian sa fault line,” matud ni Lastomin.
Sa samang barangay, ang residente Purok Tangkong 1 nga si Merry Christy Velasquez, 30, niingon nga naunlod ang ilang panimalay human sa linog.
Ang gitas-on sa liki sa yuta duol sa iyang balay milanat og pipila ka metros, hinungdan nga ang iyang pamilya temporaryo nga mibakwit sa bukirang barangay.
“Usa ra gyud among hangyo diri nga matagaan mig kabalhinan nga balay,” matud ni Velasquez, kinsa midugang nga usahay mobalik sila sa ilang panimalay aron lang manglaba sanglit nihit ang tubig sa ilang temporaryong gipuy-an.
Ang 27 anyos nga residente nga si Jenny Bullo nipaambit sa samang hangyo.
Ang iyang balay nga nahimutang tapad sa lapad nga liki sa yuta, naguba ug dili na luwas puy-an.
“Unta matagaan mig balay kay lain kaayo bisan asa rami mangatug unya usahay makuyawan mi kay mukalit napud og linog,” matud ni Bullo samtang nanglaba didto sa evacuation site duol sa ilaha. / CDF