Gilibkas niadtong Hunyo 24, 2022 (Hunyo 25 sa Pilipinas) sa US Supreme Court, sa boto nga 5-4, ang landmark ruling nga Roe v. Wade (1973) nga naghatag og constitutional right to abortion sa kababayen-an sa Estados Unidos.
Ang desisyon sa Roe v. Wade naghimong legal sa aborsiyon sa Estados Unidos, ilabi na sa unang tulo ka buwan sa pagsabak. Apan kinahanglan nga ang mohimo sa abortion usa ka licensed physician. Ang US Supreme Court niingon nga ang “constitutional right to privacy also encompasses a woman’s choice whether to terminate her pregnancy.”
Sa boto nga 6-3, gipaluyohan usab sa US Supreme Court ang usa ka balaod sa Mississippi nga nagdili sa aborsiyon human sa 15 ka semana gikan sa pagpanamkon. Ang mga estado mahimo nang mopasar og balaod nga magdili sa aborsiyon.
Sa maong desisyon, ang mga babaye nga nagsabak kinahanglan pang mobiyahe ngadto sa estado nga legal ang aborsiyon aron magpalaglag sa batang gisabak. Mobalik usab ang epekto sa balaod sa mga estado nga naghimong kriminal sa aborsiyon.
Ato kining gituki kay wa gyud mahimong legal ang aborsiyon sa Pilipinas, ilabi na ubos sa atong 1987 Constitution. Ang kabahin sa Section 12, Article II sa 1987 Constitution nagkanayon, “The State recognizes the sanctity of family life and shall protect and strengthen the family as a basic autonomous social institution. It shall equally protect the life of the mother and the life of the unborn from conception.”
Gipanalipdan sa estado ang wa pa motawo nga bata sukad sa conception, sukad sa pagpanamkon. Mao kini ang constitutional protection sa atong mga balaod nga naghimong kriminal sa abortion dinhi sa Pilipinas.
Ang abortion gisilotan ubos sa Art. 258, Revised Penal Code. Kon ang abortion gihimo sa inahan o sa iyang ginikanan, ang silot nga ipahamtang mao ang prision correccional medium ug maximum period o gikan sa duha ka tuig ngadto sa unom ka tuig nga pagkapriso.
Kon gihimo kini sa babaye aron pagtago sa pagkabuong sa iyang kadungganan, ang silot prision correccional minimum ug medium period o pagkapriso gikan sa unom ka buwan ngadto sa upat ka tuig ug duha ka buwan.
Kon ang maong krimen gihimo sa mga ginikanan sa nagsabak o sa bisan usa kanila, aron pagtago sa pagkabuong sa iyang kadungganan, ang silot mao ang prision correccional medium ug maximum period.
Bisan pa kon gihimong krimen ang aborsiyon sa Pilipinas, daghang gihapong mga babayeng nagsabak nga nagpalaglag sa ilang batang gisabak.
Sumala sa usa ka pagtuon, niadtong 1994 adunay 400,000 ka mga kaso sa illegal nga abortion sa Pilipinas.
Gibanabana nga miabot sa 400,000 ngadto sa 500,000 ang mga kaso sa abortion matag tuig gikan sa 2005. (edbarrita@gmail.com)