Adunay mokabat sa 42,029 ka mga barangay sa tibuok Pilipinas. Ang mga opisyal sa barangay nagdawat og honorarium sa matag buwan ubos sa Republic Act (RA) No. 7160, ang gitawag nga Local Government Code of 1991.
Ubos sa Section 393 sa 31 na ka tuig nga Local Government Code, di momenos sa P1,000 kada buwan ang honorarium sa mga Punong Barangay samtang P600 matag buwan ang honorarium sa kada sakop sa Sangguniang Barangay, Barangay Treasurer ug Barangay Secretary.
Apan sila si Tingog Party-list Reps. Yedda Marie Romualdez ug Jude Acidre nipasaka sa House Bill (HB) No. 2349, nga nagproponer nga umentohan ang honorarium sa barangay kapitan ngadto sa P3,500 ug ang honorarium sa sakop sa Sangguniang Barangay (SB), treasurer, secretary ug mga tanod ngadto sa P2,500 kada buwan.
Si Romualdez mao ang chairperson sa House committee on accounts, samtang si Acidre usa ka deputy majority leader. Ang duha ka mga magbabalaod niingon nga ang ilang balaudnon gitumong sa paghimong propesyonal sa mga opisyal sa mga local government unit (LGUs).
Ang maong balaudnon naglakip sa mga barangay tanod nga atong matawag nga mga frontliner sa pagpatunhay sa kalinaw sa mga barangay ug kansang mga kinabuhi nahimutang kanunay sa peligro kay sila man ang mag-una sa pagtubag kon dunay kagubot nga moulbo sa usa ka barangay.
Laing balaudnon nga mag-umento sa madawat sa mga opisyal sa barangay mao ang House Bill No. 502, ang giproponer nga Barangay Officials Salaries and Insurance Act, nga mag-ila sa mga barangay, ang kinagamyan nga LGU isip “office of first resort of the people.”
Ang maong balaudnon gipasaka nila ni Davao City Rep. Paolo Duterte, Benguet Rep. Eric Yap, ACT-CIS Representatives Edvic Yap, Jeffrey Soriano ug Jocelyn Tulfo, ug Quezon City Rep. Ralph Tulfo.
Ubos sa maong balaudnon, ang mga opisyal sa barangay i-reclassify nga mga permanenteng opisyales sa gobyerno, busa magdawat sila og suweldo, di lang kay honorarium.
Makadawat usab sila sa ubang mga benepisyo sa mga kawani sa gobyerno ingon man health insurance. Mahimo silang sakop sa Government Service Insurance System, Pag-Ibig Fund ug Philippine Health Insurance Corp.
Apan angay nga ilang tan-awon ang Executive Order No. 332 nga giluwatan ni kanhi Presidente Fidel V. Ramos niadtong 1996. Ubos sa maong orden ehekutibo ang barangay gilakip sa unified position classification and compensation system sa gobyerno.
Busa ang honorarium sa punong barangay o barangay kapitan moabot sa maximum nga tugbang sa first step sa Salary Grade 14 o P32,321, samtang ang honorarium sa sakop sa Sangguniang Barangay moabot sa maximum nga Salary Grade 10 o P22,190. Hinuon, ang pagpatuman niini mag-agad sa pundo sa matag barangay. (edbarrita@gmail.com)