Ang Department of Budget and Management (DBM) nipasa ngado sa Kongreso niadtong Lunes, Hulyo 29, 2024, ang gipropose nga P6.352 trilyon nga nasudnong budget alang sa Fiscal Year 2025.
Si DBM Secretary Amenah Pangandaman mi-turn over sa 2025 National Expenditure Program (NEP) ngadto kang House Speaker Martin Romualdez sa usa ka seremonya sa House of Representatives.
Ang gipropose nga budget alang sa 2025 kay 10.1 porsyento nga mas taas kaysa P5.768 trilyon nga budget sa 2024 ug katumbas sa 22 porsyento sa gross domestic product sa nasud.
Si Pangandaman miingon nga kini nagtinguha sa pag-angkon sa ekonomikanhon ug sosyal nga pagbag-o ug gimandoan sa Philippine Development Plan (PDP) 2023-2028.
Gipaseguro niya nga kini gihimo uban sa “pinakataas nga lebel sa pag-atiman, pagkamatiyagaon, ug maayong pagtagad sa detalye,” ilabina aron mapalambo ang malangkubon nga kalamboan ug inclusive sa daghang key sektor.
Ubos sa 2025 NEP, ang edukasyon ang makadawat sa pinakadakong bahin sa gipropose nga budget nga adunay P977.6 bilyon.
Ang public works makadawat og dakong alokasyon nga P900 bilyon alang sa pagpalambo ug pagmentinar sa imprastraktura nga makapauswag sa ekonomiya ug makapaayo sa koneksyon, samtang ang kahimsog gigahinan og P297.6 bilyon aron suportahan ang implementasyon sa Universal Health Care Act ug maseguro ang accessible ug barato nga mga serbisyo sa panglawas, pagpabakod sa kapasidad sa nasud batok sa umaabot nga mga krisis sa kahimsog ug pagpaayo sa kinatibuk-ang kaayohan.
Ang Interior and Local Government makadawat ug P278.4 bilyon, samtang ang depensa gigahin og P256.1 bilyon, ang sosyal nga kaayohan adunay P230.1 bilyon ug agrikultura P211.3 bilyon.
Ang National Government nagdugang sa gi-propose nga budget para sa transportasyon nga P180.9 bilyon alang sa pagpalambo ug modernisasyon sa imprastraktura sa nasod.
Mga P63.6 bilyon ang gi-alokar para sa hudikatura ug P40.6 bilyon para sa Department of Justice.
Si Pangandaman niingon nga ang confidential ug intelligence funds ubos sa 2025 NEP nagkantidad ug P10.2 bilyon, mas ubos kaysa sa miaging tuig nga alokasyon nga P12 bilyon.
Sa usa ka pamahayag, si Romualdez miingon nga ang paghimo ug mga trabaho para sa mga Pilipino, pagseguro sa kalidad nga edukasyon, gipadako nga panglawas ug sosyal nga proteksyon ang mga prayoridad ubos sa 2025 NEP.
“Ang badyet na P6.352 trilyon ay sumasalamin sa ating pangarap na mapabuti ang buhay ng bawat Pilipino,” matod niya.
“Para sa amin dito sa House of Representatives, malakas din ang panawagan na madagdagan ang pondo para sa 4Ps (Pantawid Pamilyang Pilipino Program) ng DSWD (Department of Social Welfare and Development) at iba pang programang laan sa mga mahihirap nating kababayan. Dapat na bigyan din ng sapat na tulong-pinansyal ang mga Pilipinong minimum wage earners sa ilalim ng Akap (Ayuda Para sa Kapos ang Kita) program, lalo na sa panahon ng krisis na dala ng mga digmaan sa ibang bansa,” matod niya.
Gipasiguro usab sa House Speaker nga susihon pag-ayo ang budget proposal aron maseguro nga ang buhis sa mga tawo magamit sa hustong paagi ug ang matag sentabo magamit para sa proyekto, programa o aktibidad nga gialokaran niini. / TPM / SunStar Philippines