Sugilanon: Ang balbal sa malingin
MARK ALDEN ARCENAL
Daanbantayan, Cebu
(You can never tell a book by its cover.
- Fuller & Rolfe, 1946)
DIRIYOT nako mabuhii ang pisi sa atabay. Nagkaguliyang ang tibuok Malingin.
Miamag sa tubig ang kahayag sa buwan ug ang dakong dilaab sa kalayo.
Midayag sa akong atubangan ang payag ni Noy Edgar nga nagdilaab.
Si Noy Edgar mikalit lang og butho sa among sityo usa niana ka adlaw. Walay nahisayod sa iyang kagikan. Bisan sa iyang apelyido.
Siya ang sagad nakong masugo-sugo sa akong gamayng kamaisan.
Ingon man nga siya ang tigbantay sa akong kamalig nga nahimutang tunga-tunga sa uma. Ang maong payag gihimo na sab nga puloy-anan sa tiguwang. Apan, sukad nga nahiabot si Noy Edgar sa Malingin, sunod-sunod sab ang nahitabong pagbalbal sa mga hayop.
Ma-baboy man kun ma-baka; ma-manok man kun ma-itik; ma-iro man kun ma-
iring.
Tanan dunay pinaakan sa usa ka mangtas nga mananap. Hangtod nga niabot ang usa ka dakong balita nga mihatag og hubag-hubag sa mga molupyo sa Malingin, sa dihang ang kamanghorang anak ni Nang Santa ang nabiktima.
Naabtan na lang kini nga wa nay kinabuhi usa ka buntag sa dalan:
Nagusbat ang sapot. Nabulit sa mga kinambrasan. Ang tinai nahabwa sa tiyan.
Tungod sa panghitabo, nag-ronda magabii ang mga tanod.
Apan usa niana ka higayon, nasangit sa ilang panan-aw si Noy Edgar.
Nagkamuritsing kini sa dugo samtang nagkagiwatay ang mga unod sa usa ka hayop diha sa iyang tiilan.
Sa dihang gibugaw sa mga tanod, misutoy og dagan ang tiguwang latas sa kamaisan.
NAHIPUGWAT ko gikan sa akong pagkatulog nianang gabhiona. Misugat ang pamilyar nga bayhon sa akong duha ka mga mata.
Si Noy Edgar! Nabulit siya sa singot ug dugo.
Naghangos. Bitbit niya ang ulo sa akong iro, nga sa akong kasayoran, dugay na kining nahimong irong buang.
Samtang naputos ang tiguwang sa kangulngol sa mga kinawrasan ug pinaakan sa mananap.
Minunot sa amakan nga bungbong ang dan-ag sa mga nanagdilaab nga mga banuot samtang namidpid mi pagawas ni Noy Edgar sa akong balay.
Dali ming misuot-suot sa bagang mga kugon palayo sa bul-og sa mga tawo. Hangtod nga nahiabot kami sa usa ka atabay.
Mianihag sa tunga-tunga sa kamaisan ang hinanaling pagsilaab sa kamalig.
Samtang hanoy nga mipadailos si Noy Edgar sa pisi paidulong sa ilawom sa atabay. Gikan sa langit giiwagan siya sa hiniusang kahayag sa kalayo ug buwan.
(KATAPUSAN)