Maria Fatima
Lindogon, Sibonga, Cebu
"Ang tanang lainlain, ang tanang katahom, ang tanang katahom sa kinabuhi gilangkoban sa kahayag ug anino." — Anna Karenina -Leo Tolstoy
Maa’m. Adunay nagtunol ining sobre unya ipahatag daw nimo.” matod sa among helper nga nitunol sa puting sobre dayon nilakaw. Nagkasugat akong kilay tungod kay unang higayong nakadawat kog sulat. Tungod sa teknolohiya, natabunan na ang ingon niining klase sa komunikasyon. Mitarong ko paglingkod sa akong silyang tuwang-tuwang ug gilantaw ang ngalan sa nagpadala sa maong sulat. Unang ngalan lang ang nakabutang apan walay gigikanan sa nagpadala. Mikalit pagkubo akong dughan. Diha-diha dayon akong giablihan ang sobre ug gikuha ang lalag nga papel sulod ini. Adunay mikumot sa akong dughan dihang nabasahan ko ang unang pulong…
Kumusta, Ursula? Hinaot mahatagan mog gamay'ng luna sa imong kasingkasing ang pagpasaylo. Sulod sa pulo katuig, tuohi kong walay adlaw nga dili tika mahunahunaan. Gipangandoy ko gihapon nga mahagkan ko pagbalik imong ngabil, magkatagbo atong mga mata, madungog ang labing tam-is mong katawa, ug malibot ang matag suok nianang imong lawas. Human sa akong pagbiya, namunga og uniberso sa kagul-anan ang imong ngalan matag litok ko niini. Sama usab ko nimo nga nagapos sa labirintong walay kagawasan kay nahimo ko mang kapikas ang kamingaw. Managlahing dagway sa pag-antos apan sama ra nga nipatay sa atong kasingkasing. Kita man siguro ang usa sa mga labing dimalas nga tawo dinhi sa kalibotan kay hangtod sa atong kamatayon magpabiling buhi atong gugmang walay katumanan. Unsa man kaha ang atong salang nabuhat sa naunang kinabuhi nga ingon niini man ang silot nga atong gidangatan?
Sad-an tang duha. Usa kadakong bakak atong gibati tungod kay sayop kini. Walay bisan kinsa ang mahimuot sa atong nahimong sala. Dakong sayop. Dakong bakak. Dili sala ang mahigugma, apan ikalipay ba kaha nato kon makapasakit ta sa uban? Tingali og kon adunay ikaduhang higayon alang sa tanan, makigbatok ko sa kapalaran aron ako ang unang lalaking moangkon nimo nga iatubang sa Ginuo. Ug kon aduna may kinabuhi human sa kamatayon, pangitaon ko gayud ikaw aron mahatagan og malipayong sugilanon ang atong gugma nga wala nato makuha dinhi sa kalibotan. Kon gitugot lang unta atong gugma, kita ang labing bulahan sa tanang nilalang.
Kon imo gihapong ipangutana ang samang pangutana niadtong katapusan natong panagkita, wala gihapoy mausab sa akong tubag. Dili ug wala koy angay mahayan sa akong pagpili sa pagtapos sa atong pagkalambigit. Ang pagtapos mao ang husto bisan pagdalhon ko sa kahangtoran ang samaran nakong kasingkasing. Dili ko kana igsapayan matuman lang ang sakto. Sayod kang wala matapos akong gugma kay kon ukbon mo akong dughan tibuok gihapon ang gugmang mipitik diha nimo.
Kanimo. Isipon ta lang nga bakak ang tanan aron mahiluna sa hingpit ang nagkondinar natong mga kalag nga walay laing gipangita kon di ang kainit sa usag-usa. Pasaylo-a ko, Ursula.
Gigakos ko ang sulat bisan wala pa kini nako mahuman og basa. Ang akong mata gidag-uman sa luha nga hapit na mobundak. Hangtod wala ko kapugngi ug midanguyngoy ko sa paghilak. Sa makapilang higayon gisangpit ko ang pangalang “Roberto”, ang lalaki nga tinuod nakong gihigugma. Kon ang gugma namong duha usa lang kadakong bakak, kini ang bugtong bakak nga gusto nakong tuohan hangtod sa katapusan kong ginhawa.
Wala ko masayod kon unsaon paghumpay ang kabug-at sa akong dughan. Nabatyagan ko na lang ang usa ka halog ug ang pag-alam-alam nga samag usa ako ka bata. “Shh…Hilom na, Ma,” tingog ni Merna.
Gihalog ko ang diyes anyos nakong anak samtang padayon sa pagbakho. Sama ba kaha gihapon ang mahimong desisyon ni Roberto kon masayran niyang nagbunga ang bakak namong gugma? Human sa among panagbuwag gitago ko ang pinakadakong bakak. Hangtod kanus-a ko kini ililong sa akong anak ug sa akong bana nga si Frederiko? Kon nasayod lang si Roberto nga sa unang pagtagbo sa among mata, ngabil, kamot, lawas, kasingkasing, ug kalag mao usab ang pagkaguba sa gimugna kong pamilya. (KATAPUSAN)