Ang akong kanhi kauban sa Sunstar ug suod nga higala nga secretary sa Sangguniang Panglungsod sa Dakbayan sa Naga, Garry Jones Cabotaje, na-amaze kaayo sa iyang nakita sa Stockholm, Sweden kay mas daghan ang mga biseklita kay sa four-wheeled nga mga sakyanan sa kadalanan. Di lang ni baya sa Sweden, apil na sab sa ubang Scandinavian nga mga nasod. Sa Netherlands gani mas daghan ang mga biseklita kay sa tawo. It means nga sa populasyon, dunay nanag-iya og sobra sa usa ka biseklita. Ako siyang giingnan nga sa advanced countries sa Europe, ang biseklita apil sa planning sa transportasyon. Gani, nakakita lagi ko nga sa Guangzhou, China nga alang nako mas dako ug mas maayo pa sa Metro Manila, daghang mga biseklita sa sentro sa siyudad, nga nagdagan. Naa gani mga magtiayon nga gaangkasay.
Apan usa lang ang akong nabantayan. Kining mga nasora maayo og road network ug public transport. Di ka makaingon nga tungod kay bugnaw so okay lang ang biseklita. Sa akoa nang giingon nga sa Guangzhou, pwerteng inita, init pa sa Cebu. Kana laging alas 12 sa tungang gabii nigawas ko sa akong gipuy-an nga hotel aron moobserbar sa ilang nightlife. Hala, grabeha maorag way huros sa hangin unya igang kaayo. Laliman ka gipaningot ko sa kaalimuot samtang galakaw ko sa ilang sidewalk. Imagine sa adlawan, maorag masunog ang imong panit sa kahait sa kainit sa adlaw. Maayo gani kay sagad sa amoang gitambungan nga presentations naa sulod sa dakong hospital sa Guangzhou.
MAHIMO DINHI
Ang pagplano sa transportasyon nga apil ang biseklita haom kaayo unta dinhi sa atoa sa Dakbayan sa Sugbo pinaagi sa Cebu Bus Rapid Transit (CBRT). Sa amoang pagtambong kaniadto sa mga konsultasyon isip mga representante sa Tindak Bisdak Cebu Folding Bike Society, amoang gi-lobby nga tugtan ming makadala sa amoang folding bike, sama sa amoang counterpart sa Metro Manila nga Tiklop, nga libreng makadala sa ilang folding bike sakay sa LRT, MRT. Bukas sila sa ideya. Gani sa mga station, ilang plano nga butangan og bike racks aron mahimo rang ibilin ang mga biseklita nga di ma fold. Unyag uli, mao ra say sakyan padulong sa tagsa ka balay. Nindot kaayo ang amoang mga diskusyon kabahin niini.
Mahimo man gyud ni nato kay mao ra gyud ni sulbad sa nagkagrabeng kahimtang sa trapiko sa Metro Cebu. Gagmay kaayo ang mga kalsada, diin ang labing dako four lanes lang. Kada adlaw nagkadaghan ang mga sakyanan sa kadalanan. Moluag lang ang kadalanan kon long weekend kay daghan ang mamakasyon sa probinsya. Apan kon di gani, labina sa tingklase, grabe gyud ang kahuot sa mga sakyanan sa kadalanan. Ang biseklita ug epektibong public transport dako kaayo og ikatabang sa pagpaluag sa trapiko sa Metro Cebu.
COUNTERFLOW
Usa ka 31 anyos nga lalaki namatay human mabangga sa usa ka SUV nga iyang gikasugat sa flyover sa may Brgy. Luz, Dakbayan sa Sugbo sa kaadlawon sa Sabado, Mayo 31. Yes, siya ang ni-counterflow hinungdan nga naigo siya sa sakyanan ug nalagpot sa kakusog sa impact.
Di kini unang higayon nga dunay namatay sa aksidente tungod sa counterflowing. Gatusan na ang nangamatay ug liboan na ang nangaangol. Dako kaayo og posibilidad nga maaksidente ka sa pag counterflow tungod kay gisugat mo man ang mga sakyanan. Kon duna kay accident insurance o kaha HMO, di ka ma covered kon motumaw sa imbestigasyon sa Traffic Enforcement Unit (TEU) nga ikaw mi-counterflow. What if ang nakabangga nimo di mobayad kay imo mang sala? Mahimo pang ikaw ang pabayron sa kadaut sa iyang sakyanan ug kon nakaangkon og pisikal nga kadaut, iapil pa ang hospital bills?
Maguol ta kay ang counterflowing nahimo nang road culture kun nahimo nang kabahin sa atoang batasan sa dalan bisan kon kini kalapasan sa balaod sa trapiko. Failure kun kapakyasan kini sa pagpatuman sa basic nga balaod sa trapiko. Sa Dakbayan sa Sugbo, mopatuman kaha sila si Mayor-elect Nestor Archival ug Vice Mayor-elect Tomas OsmeƱa niini? Hinaot pa.