Owl ko sa gabii kun mas aktibo ko sa gabii kay sa adlaw. Niadtong Martes sa gabii, Septiyembre 30, 2025, samtang naminaw ko sa online lecture sa Filipino Homes, ni-display sa akong android phone ang pulong nga earthquake, 5 magnitude, expect aftershocks. Mga usa lang ka segundo ang milabay, dunay gamay nga dahunog. Dayon nagkakusog, sama og nangagho og lawom ang yuta.
Wa dayon ko nibarog kay nagtuo kong hinay ra, apan ingon sa nangisog ang kalibutan, dunay higanteng nitimbakuwas gikan sa halawom nga pagkatulog. Nigawas ko sunod sa akong asawa ug among anak nga babaye. Sa gawas dunay mga tiliis sa siyagit, mga tawo nga paspas nga naglakaw gikan sa sulod sa Villa Leyson subdivision, ingon sa dunay gikahadlukan ug gilikayan.
Nihunong ang kusog nga uyog, apan gisundan kini sa pipila ka mga tay-og, hinuon mas hinay na. Ni-chat dayon mi sa among mga anak, nang-check kon kumusta na sila. Ang among kinamanghurang anak maoy among gikabalak-an pag-ayo kay niadtong orasa ni-duty siya sa usa ka BPO company sa IT Park.
Akong nahibaw-an sa nanggawas silang tanan. Unya gisuspenso ang ilang trabaho. Dayon misunod ang bunok sa uwan.
Sa mga katalagman, sama sa linog, ang open spaces o dagko og wanang nga mga lugar nga way istruktura, way kahoy nga nagbarog, importante kaayo alang luwas nga bakwitan, layo sa mga debris. Sa IT Park, naguol ko kay nagkaanam og kawala ang open spaces. Ang mga building, sama og mga uhong nga kalit lang nanurok.
Di lang kini sa IT Park, kondi apil na sa ubang mga lugar sa Cebu City, kansang bakanteng mga lugar kaniadto, duna nay nagbarog nga mga edipisyo.
Human sa linog, duna gyuy magsunod nga aftershocks. Ang mga tawo nga gihakop pa sa di masabtang kahadlok, mangita og dapit nga siya luwas. Sa liboan ka mga trabahante sa BPO, ilang gikinahanglan ang lapad nga wanang nga way hulga bisan sa linya sa kuryente.
Apan ambot kaha, naa bay igo nga mga dapit dinhi sa Cebu City, ingon man sa laing mga dapit nga nahimutangan sa BPO companies, nga open spaces nga igo nga kadangpan sa mga trabahante?
Hinaut pa nga ang mga land developer makahunahuna sa pagbutang sa ilang mga development og mga plaza type, apan way poste, way linya sa kuryente ug dunay igong gilay-on sa skyscrapers aron malikay nga maigo sa mga debris.
Hinaut pa nga ang miaging linog mamahimong leksyon sa mga local government unit ug land developers. Karong panahuna, atong gikinahanglan kaayo ang open spaces.