Blangko sa bicam report ipa-esplikar

(Graphics by Ralph Llemit)
(Graphics by Ralph Llemit)
Published on

GIHAGIT ni kanhi Department of Budget and Management (DBM) Secretary, Abogado Wendel Avisado, ang House of Representatives (HoR) nga tin-awon ang mga blangko sa Bicameral Conference Committee report.

Gikanayon ni Avisado nga wala siya mag-akusar sa bisan kinsa nga miyembro sa Bicameral Conference Committee; apan iyang gitin-aw nga kinahanglan nga ilang gi-esplikar ang ilang bahin tungod kay ilang giaproba ug gipirmahan ang report, nga nagsilbing basehan sa "enrolled bill."

Ang balaudnon nga "duly certified as correct" ug gipirmahan sa Speaker of the House ug sa Senate President, nagpamatuod nga gi-ratipikahan na kini.

“The question persists na kung ganon pala may nga blanko anong nangyari at nagkaroon ng kumpleto na enrolled bill so yung gap na yun dapat ipaliwanag sa taong bayan para maunawaan nila kung ano man ang nangyari,” matud niya atol sa Basta Dabawenyo podcast, Biyernes, Enero 24, 2025.

Dugang pa niya nga ang mga miyembro sa Kongreso nakabasa na sa report ug nakamatikod sa blank items. Naglaum siya nga kung nakakita na sila sa anomaliya, mihimo unta sila og lakang aron nga matubag kini aron nga di na makaabot kon diin daghang mga Pilipino karon nagkuwestiyon sa 2025 General Appropriations Act.

Gipasabot ni Avisado nga dili kini "permissible for an enrolled bill" nga dunay mga blangko, ug kinahanglan nga i-esplikar kung ang maong "figures ended up in the enrolled bill". Matud niya nga wala siya masayud kung kinsa ang responsable niini nga isyu.

Ingon sab niya nga ang gobyerno kinahanglan nga motubag sa isyu bahin sa Bicameral Report, kay kung di nila kini matubag, "that would be their own doing."

Samtang si 3rd District Representative Isidro C. Ungab bahin sa pahayag ni President Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. nga way "discrepancies" sa 2025 GAA, matud niya nga wala siya magtumbok sa GAA apan sa Bicameral Report tungod kay kini maoy basehan alang sa GAA.

Iyang gikuwestiyon nganong ang Bicameral Report gilagdaan bisan kung nagbaton kini og 13 ka mga panid nga dunay 28 ka blank items ug nganong ang ubang numero mibutho sa 2025 GAA. Iyang gi-esplikar nga ang legislative process nihunong sa pagratipika sa Bicameral Report una kini gipresentar ngadto sa Presidente.

“Yung blank items na yung magtataka ka pagdating sa GAA walang blank items wherein yun naman ang na agree nila diba, na agree na version so question who filled in those blanks?” pangutana niya.

Dugang ni Ungab nga kung kinsa man ang nagbutang sa mga blangko“could have usurped the power of Congress,” tungod kay ang House of Representatives "is the body authorized to appropriate funds".

Nagplano sila karon nga dad-on kini nga isyu ngadto sa Supreme Court aron hagiton ang "validity and constitutionality" sa badyet. Gikaro niya nga ila kining gipasibaw sa publiko tungod kay nalambigit niini mao ang kuwarta sa katawhan.

Iyang gidasig ang iyang mga kaubang kongresista nga tan-awon og balik ang ilang mga email gikan sa Disyembre 11, 2025, ug basahon kini og maayo, kay kini ang magbutyag kung kinsa ang nagsulti sa tinuod.

Sayo niini, ang DBM nagpagawas og pahayag sa maong alegasyon sa blangko nga mga pahina ug numero niadtong Enero 20, 2025. Ang pahayag nagpatin-aw nga ilawom sa 1987 Constitution, ang General Appropriations Bill, dili ang Bicameral Report, ang isumite alang sa konsiderasyon, pag-aproba, o pag-veto sa Presidente.

Gikanayon sa departmento nga ang balaudnon nga gipresentar ug gipirmahan sa Presidente ang kompleto nga dokumento, kung diin way mga blangko nga mga pahina. Giawhag sa DBM ang publiko nga magbinantayon ug magsusi sa impormasyon una kini mohimo og mga alegasyon.

Kahinumdoman, sila Ungab ug kanhi Presidente Rodrigo Duterte maoy nagyagyag bahin sa mga blangko sa Bicameral Report niadtong Enero 18, 2025. Matud ni Ungab nga ang maong mga seksiyon nga dunay kalambigitan sa Department of Agriculture (DA) ug wala maprograma nga mga gahin dunay daghang nawala nga numero, apil ang mga kantidad nga niabot og bilyones pesos.

Isip tubag, gisupak ni Marcos ang mga alegasyon ni Duterte sa usa ka pahayag niadtong Enero 20, 2025, nagtawag niini nga “lies” ug namugos nga ang maong "discrepancies" wa mahitabo sa GAA.

Matud niya nga sa tibuok kasaysayan, ang GAA kanunay nga dunay "specified project details, expenses, and funding."

Gisulti sab sa presidente nga ang mga detalye sa badyet naa sa DBM website ug abli alang sa pagtan-aw sa publiko. (Rojean Grace G. Patumbon)

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.

Videos

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph