NISANG-AT og Writ of Kalikasan ang mga molupyo, adbokeyt sa kinaiyahan, ug mga organisasyon sa komundiad ngadto sa Korte Suprema (Supreme Court), Lunes, Abril 21, 2025, nga nagtinguha sa pagpahunong sa padayong konstruksiyon sa Samal Island-Davao City Connector (SIDC) Project.
Esplikar ni Abogado Manuel Quibod, dean sa College of Law sa Ateneo de Davao University (AdDU) ug co-counsel alang sa mga petisyoner, nga ang petisyon nagtumong sa pagpahunong sa konstruksiyon nga giingong nakaguba na og duha ka kritikal nga coral ecosystems: ang Paradise Reef sa Samal ug ang Hizon Marine Protected Area sa Davao City.
"This petition underscores the irreversible damage being inflicted upon these marine ecosystems and calls for immediate action to safeguard our national heritage," matud niya.
Bisan tuod kon wala gihisgutan sa petisyon, gitin-aw ni Quibod nga di sila kontra sa konstraksiyon sa SIDC apan ilang giduso ang "realignment" sa tulay kon diin di na kini makadistruso pa og dugang sa corals sa Paradise Reef ug Hizon Marine Protected Area.
Mao sab ang giklaro ni Abogado Mark Peñalver, executive director sa Interfacing Development Interventions for Sustainability (Idis), nga dili sila kontra sa tulay, apan supak sila sa kasamtangang lokasyon tungod sa pagkadaut sa duha ka kapansilan.
Dugang ni Peñalver nga dunay laing alternatibo sama sa "alignment" nga gisugyot sa Japanese government nga mas mubo ug barato nga P7 bilyones itandi sa kasamtangang proyekto. Matud niya mas ubos ang impak niini sa kalikupan, panginabuhi sa mga tawo, ug barato nga alternatibo.
Si Achassi Biay, presidente sa AdDU Green Juris, nagsulti nga ang pagpasaka sa petisyon di dinalian apan tiningob nga katuigan sa pahimangno sa kinaiyanhan ug pasibaw sa komunidad. Sulti niya nga kini mao ang legal recourse nga namugna nga panginahanglan tungod kay mga institusyon nga ilang giduol napakyas sa pagpaminaw, pagprotekta, ug paglihok sa isyu.
“We cannot afford to let the environmental damage become legally permissible in the guise or in the facade of industrial development,” pagtataw niya.
Ang pagpasaka sa petisyon girepresentahan sa mga abogado nga sila Antonio La Viña, Kaloi Zarate, Jayvy Gamboa, Ericka Uyguangco, ug Hazel Acero. Uban ang mga paralegals, local experts, ug civil society groups Sustainable Davao Movement (SDM), Save Samal Reefs Alliance, ug Ateneo Public Interest and Legal Advocacy (Apila).
Mga respondente mao ang Department of Public Works and Highways (DPWH), Department of Environment and Natural Resources (DENR), Samal Island Protected Landscape and Seascape (SIPLS), ug ang China Road and Bridge Corporation.
Mga nagpetisyon naghangyo sa SC nga mopagawas og Writ of Kalikasan ngadto sa SIDC project, mopakanaug og Temporary Environmental Protection Order (TEPO) nga mopahunong sa konstraksiyon, mando sa permanente nga "cessation" sa proyekto ug ang kasamtangan nga "alignment", ug magpugos sa restorasyon ug pagpanubag sa pagkadaut sa kinaiyahan tungod sa konstraksiyon.
Ang Writ of Kalikasan mao ang usa ka legal nga remedyo nga magamit ilawom sa Rules of Procedure for Environmental nga mga kaso. Kini ipagawas aron ihunong ang danyos sa kalikupan nga nakaapekto sa kinabuhi, o propedad sa mga indibiduwal sa kapin duha ka siyudad o probinsiya. Kini ipagawas batok sa mga opisyales, mapubliko o pribado nga responsable sa maong kadaut.
Kahinumdoman nga gihagit ni Konsehal Temujin “Tek” Ocampo sa Davao City, kinsa maoy tsirman sa committee on environment, ang local environment groups nga mopasaka og Writ of Kalikasan ngadto sa Korte Suprema kay kini maoy saktong lugar aron nga ipahunong ang konstraksiyon sa proyekto. (Rojean Grace G. Patumbon)