Taas nga risgo sa rabies posible tungod sa libud-suroy nga mga iro

MAG-ATUBANG ang Dabawenyos og mas taas nga risgo nga matakbuyan og rabies sa kadalanan sa Davao City tungod sa nagkataas sa ihap sa naglatagaw nga mga iro nga nataptan sab sa sakit.

Si Rovie Bullina, presidente sa Bantay Hayop Davao, nagpadayag sa maong kabalaka atol sa Kapehan sa Dabaw niadtong Lunes sa buntag, Agosto 13, 2024, sa SM City Davao, bahin sa daghang mga kaso sa pagluwas nga naglambigit sa mga iro nga nasusing positibo sa rabies.

“In the span of six months, walo na ang na-handle ng Bantay Hayop Davao na tested positive in our city from December 25 to August 11, we also have eight suspected ang uban ana amoa gyud gitan-aw, we already have eight suspected rabies dogs,” puno pa niya.

Dugang ni Bullina nga sa kinatibuk-an, ang ilang grupo nag-atiman og mga 16 ka mga kaso sa iro nga gisuspetsahan nga dunay rabies ug nag-esplikar nga kini nga datus nahilakip sa ilang operasyon lang.

Iyang namatikdan nga sa walo ka mga iro nga naluwas sa ilang buhatan gikan Disyembre 25, 2023, hangtud Agosto 11, 2024, nagagikan sa "interconnected barangays". Gitumbok niya ang taas nga posibilidad sa "community-wide" nga pagkatap sa rabies.

Gihisgutan ni Bullina nga ang unang iro nga nasusing positibo ug naluwas sa Barangay Mintal, ang ikaduhang kaso mao kadtong sa Barangay Tacunan, sunod nga kaso gikan sa Barangay Talomo, lain pa gikan Puan Bypass Road, ug usa pa sa Barangay Tacunan.

Gipahimug-atan niya nga ang mga lugar nga sulod sa "five-kilometer radius" kung asa ang usa ka nataptan nga animal nakita kinahanglan nga imonitor, kay ang kagaw mahimong nikatag kung ang hayop natakdan na.

“This is an alarming scenario because even the fact nga naay dog pound, grabe ang impounding it has not really proven that it secures the public of rabies spread. Also ang mass anti-rabies injection is very very helpful ang problema naay mga tag-iya sa iro nga dili nila pabakunahan ang ilahang mga alaga and they become susceptible carrier of the rabies virus once they are affected,” dugang pagtin-aw niya.

Gipahimangnoan sa grupo ang Dabawenyos nga kung ang ilang mga binuhi nagpakita na og simtomas sa gisuspetsahan nga rabies, bisan kinsa, tag-iya man o ubang sibilyan, gihatagan og gahum nga mopatay sa hayop basta hulga na sa personal nga kaluwasan.

Alang niadtong napaakan, samdan, o nababad sa gisuspetsahan nga kaso sa rabies, gitambagan sila nga magpabakuna og anti-rabies sa pinakaduol nga Animal Bite Center. Gitataw ni Bullina ang kaimportante sa pagpabakuna sa madaling panahon aron nga mapugngan ang dugang pagkatap sa kagaw sa rabies.

Giawhag sa Bantay Hayop Davao ang lokal nga panggamhanan sa Davao nga tagdon ang isyu sa daghang mga naglatagaw nga mga iro sa kadalanan sa siyudad tungod sa taas nga risgo sa rabies. Naglaum siya nga mga barangay makadawat og pagbansay ug "capacity building" nga mohimo og rescue operations ug mohatag og saktong pag-atiman sa mga iro sa kadalanan. (RGP)