Sa unang higayon, gikompirmar sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) 7 nga ang ilegal nga drugas sa Sugbo gipadagan sa mga binilanggo sa Cebu City Jail.

Bisan kon kadaghan na sa mga dakop sa illegal drugs nga gilusad ang kapulisan ug PDEA diin ang ilang nasikop ningtudlo sa jail inmates nga maoy tag-iya, una kining kompirmasyon nga di lang sa Cebu City nag-operate ang mga piniriso, apil na ang tibuok isla sa Sugbo.

Naglisod ang PDEA sa pagdakop sa mga “kabayo” nga tighatod og illegal drugs tungod kay daghan kanila mga bata nga masikop nila.

Matod ni PDEA 7 Assistant Regional Director John Mark Malibiran atol sa Openline Forum sa Waterfront Hotel and Casino, nga ang nahitabo sa illegal drugs industry sa Sugbo talagsaon kaayo itandi sa ubang mga nasod.

“Sa Cebu gyud kay unique ang drug trade because kining sa jail facility, they are the one manipulating the drug trade in Cebu. So, unsaon man nato pag solve ang problem? Mogamit lang sila og “kabayo,” lets say mga minors to deliver drugs. Pag nadakop nato sila, we cannot stop the drug problem kay sila man ang nag manipulate sa drug trade, sila ang nagpasulod sa drugs sa Cebu,” dugang ni Malibiran.

Usa kini sa mga problema nga ilang gisagubang, sanglit kon madakpan makagawas ra usab ang mga bata tungod sa balaod nga naghatag og proteksyon kanila ug mobalik na usab sa ilang naandan nga trabaho.

Ang city jail bisan kon iya sa Kagamhanan sa Dakbayan sa Sugbo, gidumala sa Bureau of Jail Management and Penology (BJMP). Ang BJMP nag-estrikto sa pagpasulod sa pasilidad, apan ilang giangkon nga dunay mga nakalusot nga kontrabando, sama sa cell phones.

NABUHI NA SAB

Giangkon ni Malibiran nga nibalik na sab paglihok ang illegal drugs sa nasod, labina sa Sugbo human sa pagluag sa restrictions.

Matud niya nga niadtong pandemic, daghan ang nangabot nga illegal drugs apan wa nakakatap tungod sa hugot nga seguridad samtang nagpadayon ang coronavirus disease pandemic.

Nagtuo si Malibiran, kinsa nadestino usab kaniadto isip hepe sa ilang Intelligence Division sa kaulohan, nga nangita lang og tayming ang mga durugista.

“During the pandemic time, I was assigned in Metro Manila in the national headquarters as a chief of intelligence operations division. So during that time, the smuggling activities did not stop. Pasok ng pasok ang drugs, tons of drugs were smuggled in our country even without the user or consumers. Maybe ang atong security nag relax that time,” matod ni Malibiran.

Dugang niya nga nasayran nila nga daghan ang supply sa illegal nga drugas nga nakasulod sa Sugbo tungod kay barato ang balor dinhi itandi sa ubang lugar sa nasud. Sa ilang monitoring, naa lang sa P3 million ngadto sa P5 million ang presyo sa matag kilo sa shabu sa Sugbo.